[go: up one dir, main page]
Wikipedia

James Earl Carter

James Earl „Jimmy“ Carter Jr. (* 1. Oktober 1924 in Plains, Georgia) is en US-amerikaansch Politiker vun de Demokratischen Partei. He weer tüschen 1977 un 1981 de 39. Präsident vun de Vereenigten Staaten. Van 1971 bit 1975 weer he de Gouverneur vun Georgia.

Jimmy Carter (1977)
Ünnerschrift vun Jimmy Carter
Ünnerschrift vun Jimmy Carter

In sien Amtstiet hett he de Torrijos-Carter-Verdrääg to de Övergaav vun den Panamakanaal afslooten un weer maatgevend an de Verhandlungen to dat Afkommen vun Camp David I bedeeligt. He hett den SALT-II-Verdrag mit de Sowjetunion uthannelt un leet eerstmals diplomatische Betrecken to de Volksrepubliek China upnehmen (de aber all ünner sien Vör-Vörgänger Richard Nixon uthannelt wurrn weern). Binnenpolitisch weer he vör allen in de Energie-, Bildungs- un Umweltpolitik engageert, hett dat aber nich schafft, de USA ut hör Wertschaps- un Sellschoppskrise to führen, weswegen he all nah een Amtsperiood vun Ronald Reagan aflöst wurr. Carter sien Viezpräsident wiels sien Amtstiet weer Walter Mondale.

Siet dat Enn' vun sien Präsidentschap sett sück Carter mit sien Carter Center vör allen för Minschenrechte, de internatschonale Vermittlung un Wahlbeobachtung in. Dorför hett hüm dat Nobelkomitee 2002 den Freedensnobelpries tospraaken.

Leven

ännern

Herkunft un Familie

ännern

Carter is een vun veer Kinner vun James Earl Carter (1894–1953) un Bessie Lillian Gordy (1898–1983). 1946, nah sien Afsluss an de Navy-Akademie in Annapolis (Maryland), hett he Rosalynn Eleanor Smith (* 1927) heiraadt. To Anfang vun sien Deensttiet bi de Marine weer Carter up de USS Wyoming (BB-32) statschooneert, en Testschipp för Bordelektronik. Nah de sien Butendeenststellung 1947 wurr he mit sien Schippskameraden up dat Slachtschipp USS Mississippi (BB-41) versett. Enn' 1948 wurr he up de USS Pomfret (SS-391) versett, wo he bit 1951 bleev. Bit Enn 1952 hett Carter mehrere Offiziersposten up de USS Barracuda (SSK-1) dörloopen un wurr dee vun Hyman Rickover to de Atom-U-Boot-Flotte haalt. He fung en Studium vun de Karnphysik un dat Ingenieurwesen an dat Union College in den Staat New York an un sull up de USS Seawolf (SSN-575) deenen. 1952 hett he sück an de Uprüümarbeiten nah den Störfall in dat Karnkraftwark Chalk River bedeeligt.

Nah den Dood vun sien Vader 1953 hett he aber de Marine verlaaten, um de familieneegen Eerdnööt- un Boomwullplantagen as ok dat familieneegen Ünnernehmen mit Lagerhüüs to övernehmen.

Prägend för hüm is sien deep Verwuddeln in' christlichen Glooven.[1] So arbeit he as langjohrig Diakon vun en Baptistengemeend bit hüüd in de Sönndagsschool för Utwussen un in' Predigtdeenst mit, wordör de Gemeend jedes Johr teihndusend Besöker vun utwärts hett.[2] De sozial-konservativen Hollen vun de Southern Baptists steiht he aber kritisch tegenöver un hett de intüschen ok verlaaten. As konkreten Uttrittsgrund hett he de Diskrimineeren vun Fruen nömmt.[3][4]

Mit sien Frau Rosalynn hett Jimmy Carter dree Söhns: Chip, Jeff un Jack as ok een Dochter, Amy. Jack Carter (* 1947) hett sück 2006 in' Bundsstaat Nevada as Kandidat vun de Demokraten spoodlos um en Seet in den US-Senat. De Söhn vun Jack un Enkelsöhn vun Jimmy, Jason Carter, hett ok en politisch Loopbahn inslahn: Siet 2010 is he Liddmaat vun den Senat vun Georgia un weer bi de Wahl 2014 Kandidat vun de Demokraatsch Partei för dat Amt vun den Gouverneur vun Georgia. He is dorbi aber den Amtsinhebber Nathan Deal ünnerleegen. Sien Fru, Rosalynn Carter, boren Smith, is an'n 19. November 2023 storven.

Fröhe politische Karriere un Gouverneur von Georgia

ännern

Carter fung sien politische Karriere in den Gemeendeschoolraat vun Plains an. In de 1960er Johren hett he för twee Wahlparioden in den Senat von Georgia seeten. He hett sück för en fiskaalsch Torüchhollen insett, hett gemäßigt progressive Ansichten tegenöver de US-amerikaansch Börgerrechtsbewegen vertreeden un gull in sozialen Fragen as liberal.

1966 hett he för den Posten as Gouverneur vun Georgia kandideert, is aber nich wählt wurrn. 1970 hett he dat noch mal versöcht. In sien Wahlkampupträen hett he den wegen sien stark Intreeden för de Rassentrennung umstreeden Gouverneur vun Alabama, George Corley Wallace ünnerstütt. Wahlkamphelper vun Carter hemm duusende vun Fotos utdeelt, de sien Gegenkandidaten un fröheren Gouverneur, den liberalen Carl Sanders, in’ früendlichen Binannerween mit swaart Basketballspelern wiesen deen. Carter hett verspraken, en erklärten Segregatschonisten weer in dat „State Board of Regents“ to beropen. Ebenfalls hett he verspraaken, as eerst Amtshandlung George Wallace to en Reed nah Georgia intoladen. Vör allen witt Anhänger vun de Rassentrennung hemm Carter sluutend to’n Gouverneur wählt.

Nah sien Wahl allerdings stell Carter in Reden fast, dat de Tiet vun de Rassentrennung vöröver weer un dat Rassendiskrimineeren kien Platz in de Tokunft vun den Staat harr. He weer de eersten Amtsinhebber up Bundsstaatenebene ut de Südstaaten, de so wat apenlich seggt hett. Noch eenige Johren vörher harr en sückse Ütern för den Börgermeester vun Atlanta, Ivan Allen, dat Enn’ vun sien Karriere bedüüd. De Positschoon vun Carter wurr US-wiet as Teeken vun sück ännern Tieden upfaat. Carter hett sück ok organisatorisch dorför insett, de Rassentrennung uptoheven un hett in dissen Sinn de Staatsverwalten nee organiseert. Bi de folgen Gouverneurswahl kunn he nich weer antreeden, wiel twee direkt upnanner folgen Amtstieden as Gouverneur dormals in Georgia nich tolaaten weern.

Anfang vun de 1970er Johren hett sück Carter för den Kriegsverbreker William Laws Calley, Jr. insett, de för dat Massaker vun Mỹ Lai wiels den Vietnamkrieg verantwortlich weer. Carter, to disse Tiet noch Gouverneur vun Georgia, hett den American Fighting Man's Day inführt un hett de Börger vun Georgia beeden, ut Solidarität mit Calley een Week mit inschalt Luchten to fohren.[5].

 
Carter (links) wiels een vun de Feernsehdebatten mit Präsident Ford an’ 23. September 1976

Präsidentschapskandidatur 1976

ännern

In den Vörwahlen hett he sück as Kandidat vun de Demokraten för de Präsidentschapswahlen 1976 dörsett. De Watergate-Schandaal weer to disse Tiet aber noch dat beherrschen Thema in de apenlich Diskussion un hett den Amtsinhebber Gerald Rudolph Ford entspreekend schaad, ofschons he sülvst dor nichts mit to doon harr. De Begnadigung vun sien Vorgänger Richard Nixon weer aber düchtig unpopulär, ofschons Carter den Präsidenten nich apenlich för disse Entscheeden kritiseert hett. De Butensiedenpositschoon vun Carter un de Tatsaak, dat he bitlang in de natschonale Politik nich präsent weer, wurrn gau en Vördeel för hüm. Sowohl sien Wahlkamp as ok sien Präsentatschoon in Debatten wurrn allgemeen as bannig good ansehn. Dat zentraal Thema vun sien Wahlkamp weer de Neeorganisatschoon vun de Regeeren. Carter weer de eerste Kandidat ut den deepen Süüden (Deep South) (South Carolina, Georgia, Alabama, Mississippi, Louisiana) siet den amerikaanschen Börgerkrieg, de en Präsidentenwahl wunn. He hett sück mit 50 to 48 Perzent gegen Präsident Ford dörsett. In' Electoral College kunn he 297 Wahlmännerstimmen recken, wiels up Ford 240 keemen. Dat Endergevnis weer denn aber doch knapper as dat lang Tiet verwacht wurr. Carter un Ford ünnerhullen aber trotz de entgegengesett politischen Ansichten över de Präsidentschapen vun beid herut en früendschaplich Verhältnis.

Wiels den Wahlkamp geev Carter Robert Scheer vun de Tietschrift Playboy en Interview för de Utgaav vun' November 1976, de blots wenige Week för de Wahl in Umloop keem. He is immer noch de eenzige US-Präsident, de disse Tietschrift en Interview geven hett.

Präsidentschap (1977–1981)

ännern
 
US-Präsident Jimmy Carter un König Hussein I. von Jordanien an' 25. April 1977 in dat Witt Huus
 
Präsident Carter wiels en Reed vör den Kongress, 1978
 
Carter an't Telefon in' Oval Office, November 1978
 
Carter in' Wahlkamp 1980

Nah den Wahlsieg över Gerald Ford hett he an' 20. Januar 1977 sien Präsidentschap mit Walter Mondale as Viezpräsident an. He fung sien Amtstätigkeit mit Reformen vun den Tostännigkeitsümfang vun verscheeden Ministerien an. Butenpolitisch weer he spoodriek bi de Vermittlung tüschen Ägypten un Israel, de 1978 to dat Afkommen vun Camp David un in dat Johr dorup to'n israeelsch-ägyptischen Freedensverdrag führen deen. Ebenso geiht de Afsluss vun den SALT-II-Verdrag mit de UdSSR (de aber nie nich ratifizeert wurr) up sien Arbeit torüch, as ok de Övergaav vun de Kontroll vun den Panamakanaal an Panama. En wiederer Akt weer dat Instellen vun dat Ünnerstütten vun den Diktater Anastasio Somoza Debayle in Nicaragua. Ünner sien Regeeren wesseln de diplomatischen Betrecken vun Taiwan, dat bit dorhen as Vertreder vun dat chnineesch Volk behannelt wurrn weer, to de Volksrepubliek China.

Dat Johr 1979 kann as Anfang vun dat Enn' vun de politisch Loopbahn vun Carter ansehn wurr. Entscheedender as sien anfänglichen Erfolge wurr sien Verhollen wiels dat wat in dat Johr so passeert is, de sluutend to sien Nedderlaag gegen Ronald Wilson Reagan führen sullen. So hett man hüm en to groot Rücksichtnahm up de US-Nuklearindustrie bi den Umgang mit den offiziellen Ünnersökensbericht to den Three-Mile-Island-Tüschenfall bi Harrisburg, Pennsylvania vörsmeeten un kritiseer de fortgesett Ünnerstütten för Indonesien trotz den Genozid in Oosttimor.

In' Januar 1979 reck ok de Krise in' Iran ehrn Hööchtpunkt. Nah de Konferenz vun Guadeloupe wurr de Machtgriepen vun Ajatollah Chomeini in' Rahmen vun de Islamische Revolutschoon dör Präsident Carter tolereert. In de Carter-Administratschoon wurr de Destabiliseeren un sluutend Stört vun de Schahregeeren stillkens begrööt, wiel de Schah in de letzt Johren vun sien Herrschap tonehmend dorup ut weer, den Infloot vun de USA un Grootbritannien up sien Land in lütt Träen torüchtofohren. Nahdem Carter Schah Mohammad Reza Pahlavi to de Behandlung vun sien Krebserkrankung in de USA harr inreisen laaten, keem dat in' November 1979 to de Geiselnahm vun Teheran, bi de över 50 Amerikaner vun 400 iraansch Studenten vun de Gruppeeren Daneshjuyane Khate Emam („Studenten, de de Lien vun den Imam folgen“) in de US-Botschaft in Teheran fangen hollen wurrn. Nahdem dat unglückelk Stööttruppünnernehmen to dat Befreen vun de Geiseln (Operation Eagle Claw) fehlslahn weer, sunk dat Ansehn vun den Präsidenten up en Deeppunkt. De Geiselnahm sull letztlich 444 Daag düern un gung ironischerwies wenige Minüüt nah de Amtsinführen vun den nee Präsidenten Ronald Reagan an' 20. Januar 1981 to Enn'. Dör den Stört vun de Schah in' Iran un de Errichtung vun en islamischen Goddesstaat hemm de USA völ Macht un Infloot in' Nahen Osten verloren.[6]

Nah de Islamischen Revolutschoon in' Iran folg de Inmarsch vun de UdSSR in Afghanistan, den he de Carter-Doktrin folgen leet, de vörsehn dee, dat all Aktivitäten vun utländsch Mächte in de Golf-Region speziell in' Iran un Irak, as aggressiv Akt gegen de Interessen vun de USA sehn un entspreekend – ok militärisch – bestraaft würrn („Jeder Versuch einer auswärtigen Macht, die Kontrolle über den Persischen Golf zu erlangen, wird als Angriff auf die zentralen Interessen der USA betrachtet und ... mit allen erforderlichen Mitteln, einschließlich militärischer, zurückgeschlagen werden“). En vun de wichtigst Berader vun Carter to dissen Tietpunkt weer Zbigniew Brzeziński (Assistant to the President for National Security Affairs), de för Sekerheitsfragen tostännig weer. Dorto führ he weer de Registreeren vun Wehrplichtigen in un sörg dorför, dat de USA un eenige anner westlich Staaten – dorünner de Bundsrepubliek Düütschland – de Olympisch Spelen 1980 in Moskau boykotteeren deen.[7] Aber disse Versöök, Härte to wiesen, wurr vun de amerikaansch Bevölkerung mehrheitlich nich honoreert un völmehr as Ingeständnis vun dat Scheitern vun Carter sien bitherig Butenpolitik upfaat.

An' 15. Juli 1979 geev Carter in en landswiet utstrahlt Feernsehreed sien Meenen över de Stimmung in de Bevölkerung wedder, kritiseer den tonehmen Materialismus un Konsumismus vun de amerikaansch Bevölkerung un forder hart Maatnahmen to de Lösung vun de Energiekrise. De as „malaise speech“ bekannt wurrn Reed, de letztlich en Reaktschoon up fehlerhafte Meenenümfragen dorstellen dee wurr in de Bevölkerung un vun den Medien tonächst positiv upnommen. Nah en Ümfraag an' 16. Juli zufolge steeg dat Ansehn vun Carter för en körten Tiet um 11 %.[8] As Carter aber wenig Daag later eenig Liddmaaten vun sien Kabinett antlaaten dee, wurr hüm Führensswaakheit un Pessimismus vörsmeeten. De Haapen vun de Demokraatsch Partei up en mögelk Wedderwahl vun sunken, nich toletzt wegen den apenlich wohrnommen Kontrast tüschen den nahdenklichen Carter un sien bannig optimistisch uptreeden Gegner Ronald Reagan.[9]

Völ vun sien Landslüüd, besünners de Mitstrieder vun sien republikaansch Herutforderer Ronald Reagan, hemm hüm wiels den Präsidentschapswahlkamp 1980 vörsmeeten, dat he sück vun dat Volk frömd wurrn weer. Carter hett bi de Wahl an' 4. November 1980 en düchtig Nedderlaag gegen Reagan betrucken: He kreeg 41 Perzent vun de Wählerstimmen, wiels sein Herutforderer 51 Perzent kreeg. In dat Electoral College full dat Ergevnis mit 489 tegenöver 49 Wahlmännern noch düütlicher ut. Neben Washington, D.C. harrn Carter un Mondale blots in Georgia, West Virginia, Minnesota, Maryland as ok Rhode Island en Mehrheit kreegen, wiels Reagan un sien Running Mate George H. W. Bush in all anner Staaten de Mehrheit vun de Stimmen kreegen. Wahlsieger Ronald Reagan hett Carter turnusgemäß an' 20. Januar 1981 in dat Präsidentenamt aflööst.

Carter weer siet Enn' vun den Tweeten Weltkrieg de eenzige US-Präsident, ünner de sien Regeeren de USA in kien apen kriegerisch Utnannersetten verwickelt weern.

Internatschonaler Vermittler un Freedensnobelpries

ännern
 
Jimmy Carter in dat Johr 2007

Nah sien Wahlnedderlaag weer Carter in tallriek Aktivitäten bedeeligt, de Minschenrechte, Demokratie un Wohltätigkeit fördern sullen. Wiels sien Präsidentschap allgemeen as överwegend scheitert gellt, hett he sück in de folgen Johrteihnten internatschonal groot Ansehn dör intensiv humanitär Engagement erwurben.

Ünner annern hett he dat Carter Center för Minschenrechte grünnd un weer sietdem, meest as Privatmann, as Vermittler in verscheeden Konflikten ünnerwegens. Ebenso weer he as Wahlbeobachter, insbesünnere in latienamerikaansch un afrikaansch Staaten, tätig un hett sück dor aktiv för Gesundheitsförsorge insett. Todem arbeiten he un sien Fru Rosalynn Carter gemeensam för Habitat for Humanity. In Afrika (Togo, Ghana u. anner Länner) wurr dör de Tätigkeit vun Carter de Guineaworm, en Wormerkrankung, de to swoor Siechdom führen kann un unbehannelt faken mit den Dood to Enn' geiht, so wiet torückgedrängt, dat man mittlerwiel vun ca. 4 Millionen Minschen utgeiht, de dör dat Engagement vun Carter vun disse Krankheit heelt wurrn. Ünner annern hett he sück massiv un spoodriek dorför insett, dat de Pharmaindustrie de dorför erforderlichen Medikamente, de kien urecken Gewinnspanne verspreeken deen, överhoopt herstellen dee. Siet den Anfang vun Carter sien Engagement 1986 is de Tall vun de jedes Johr meld Fälle vun över 2 Millionen up wenige Hunnert in dat Johr 2012 rünnergahn.

Weer in de Slagzeilen keem he 1994 dör Vermittlerdeensten in Haiti un in Bosnien-Herzegowina. Later hett he as eest ehmalger US-Präsident siet 1959 Kuba besöcht. In' Mai 2002 hett he sück sogor mit Fidel Castro drapen. För sien Bemöhen um Freeden un dat Inhollen vun de Minschenrechte kreeg Carter 2002 den Freedensnobelpries. He weer dormat nah Theodore Roosevelt un Thomas Woodrow Wilson de darte US-Präsident, den disse Utteknung tospraaken wurr.

 
Carter in' Februar 2011 in de Johnson Präsidentenbibliothek

Carter hett 2004 George W. Bush un Tony Blair, de den Darten Gulfkrieg gegen den Irak footend up „Leegen un Fehlinterpretatschonen“ anfungen un dormit „amerikaansche“ bzw. „westliche Werte opfert“ harrn.

In' Dezember 2006 geev dat in den USA en düchtige, vör allen in den Medien utdragen um dat neeste Book vun Carter Palestine: Peace, not Apartheid, in de he Israel de Hööftschuld an den ungelösten Palästinakonflikt gifft. Wiels he de Vörgahnswies vun Israel as unminschlich un völkerrechtswidrig brandmarkt, beschuldigt he sien eegen Land de unkritischen Parteinahm för de Interessen vun Israel.

In' Fröhjahr 2007 gung ok de Jura-Perfesser Alan Morton Dershowitz, in jungen Johren en Wahlkamphelper vun Carter, up Afstand to sien instig Idol, nahdem bekannt wurr, dat Carter stark finanzielle Verbinnen in de arabisch Ööl-Staaten ünnerhollt, insbsünnere to Saudi-Arabien, as ok to dortigen Krinken, de Dershowitz Antisemitismus vörsmieten deiht.[10]

In' August 2010 reck he up en (as en Spreker vun de amerikaansch Regeeren betoonen dee) privat Reis nah Noordkorea in en Gespräch mit den stellvertreeden Machthebber Kim Yŏng-nam dat de wegen illegal Inreis to acht Johren Dwangsarbeit veroordeelt Amerikaner Aijalon Mahli Gomes freelaaten wurr.[11]

Jimmy Carter is Liddmaat vun de Organisatschoon The Elders.[12][13]

An' 7. September 2012 hett Jimmy Carter Herbert Clark Hoover as US-Präsident överhaalt, de nah Afloop vun sien Amtstiet an' längsten leevt hett.

In 2015 hett man bi hüm en Krebserkrankung faststellt, de aber in' Dezember spoodriek behannelt wurrn ween sall un he up den Weg vun Betern ist.[14][15]

Utteknungen

ännern
 
Carter mit e Modell vun dat nah hüm nömmt U-Boot (1998)

Warken

ännern
  • Why Not the Best? (1975 and 1996); düütsch: Das Beste geben. Der Mann aus Georgia über sich selbst (Kassel un Wuppertal 1976)
  • A Government as Good as Its People (1977 un 1996)
  • Keeping Faith: Memoirs of a President (1982 un 1995)
  • Negotiation: The Alternative to Hostility (1984)
  • The Blood of Abraham (1985 un 1993)
  • Everything to Gain: Making the Most of the Rest of Your Life (1987 un 1995), mit Rosalynn Carter
  • An Outdoor Journal (1988 un 1994)
  • Turning Point: A Candidate, a State, and a Nation Come of Age (1992)
  • Talking Peace: A Vision for the Next Generation (1993 und 1995)
  • Always a Reckoning (1995), Gedichtsammlung, illustreert vun sien Enkeldochter; düütsch-engelsch Utgaav: Angesichts der Leere (2005), Bonn, Weidle Verlag; ISBN 978-3-931135-87-4
  • The Little Baby Snoogle-Fleejer (1995), Kinnerbook, illustreert vun sein Dochter
  • Living Faith (1996)
  • Sources of Strength: Meditations on Scripture for a Living Faith (1997)
  • The Virtues of Aging (1998)
  • An Hour before Daylight: Memories of a Rural Boyhood (2001)
  • Christmas in Plains: Memories (2001)
  • The Nobel Peace Prize Lecture (2002)
  • The Hornet’s Nest (2003), in Historsch Roman
  • Our Endangered Values America’s Moral Crisis (Juli 2006)
  • Palestine Peace Not Apartheid (November 2006)

Literatur

ännern
  • John Dumbrell: The Carter Presidency. 1993
  • Erwin C. Hargrove: Jimmy Carter as President. 1988
  • Charles O. Jones: The Trusteeship Presidency. 1988
  • Herbert A. Rosenbaum, Alexander Ugrinsky (Hrsg.): The Presidency and Domestic Policies of Jimmy Carter. 1994
  • Herbert A. Rosenbaum, Alexander Ugrinsky (Hrsg.): Jimmy Carter: Foreign Policy and Post-Presidential Years. 1994

Weblenken

ännern
  James Earl Carter. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen

ännern
  1. ↑ whoswho.de: Jimmy Carter
  2. ↑ mbcplains.com: Maranatha Baptist Church
  3. ↑ CNN.com – Jimmy Carter breaks lifelong ties to Southern Baptists – October 20, 2000
  4. ↑ blogher.com – Jimmy Carter leaves Southern Baptist church in protest to treatment of women
  5. ↑ David Frum: How We Got Here: The 1970s. Basic Books, New York, New York 2000, ISBN 0-465-04195-7, S. 84–85.
  6. ↑ Barbara Friehs: Die amerikanischen Präsidenten von George Washington bis Barack Obama, Wiesbaden 2014.
  7. ↑ Arnd Krüger: The Unfinished Symphony. A History of the Olympic Games from Coubertin to Samaranch, in: James Riordan, Arnd Krüger (Hrsg.): The International Politics of Sport in the 20th Century. London: Routledge 1999, 3–27.
  8. ↑ Days of Malaise. Ohio University, 14. Oktober 2009.
  9. ↑ politico.com: Jimmy Carter's 'Malaise' speech wears well
  10. ↑ The Real Jimmy Carter, frontpageMagazine.com, 30. April 2007 [1]
  11. ↑ Informatschonen vun tagesschau.de
  12. ↑ [2] Home vun theelders.org (engelsch) van' 3. März 2015 afropen an den sülvigen Dag
  13. ↑ [3] afropen an' 3. März 2015 Jimmy Carter :: theElders.org [4] archiv-5. Oktober.2007
  14. ↑ „Jimmy Carter Says He Has Cancer“, New York Times, 12. August 2015.
  15. ↑ Jimmy Carter announces he is cancer-free, CNN, 7. Dezember 2015 (engelsch)
  16. ↑ Offizielle Homepage vun den Baptistischen Weltbund; afropen an' 29. Oktober 2009.
  17. ↑ United Nations Human Rights: [5] PDF; 43 kB, List of previous recipients van' 2. April 2008, afropen an' 29. Dezember 2008 (engelsch)
  18. ↑ Ridenhour.org: [6] President Jimmy Carter: 2007 Recipient of The Ridenhour Courage Prize, van 2007, afropen an' 27. Februar 2007 (engelsch)]
  19. ↑ New Fish Species Discovered: Roosevelt, Carter, Clinton, Gore and Obama. Sci-news.com van' 19. November 2012, afropen an' 7. Juni 2013.

Kiek ok bi

ännern
 
Präsidenten vun de USA

George Washington | John Adams | Thomas Jefferson | James Madison | James Monroe | John Quincy Adams | Andrew Jackson | Martin van Buren | William Henry Harrison | John Tyler | James Knox Polk | Zachary Taylor | Millard Fillmore | Franklin Pierce | James Buchanan | Abraham Lincoln | Andrew Johnson | Ulysses Simpson Grant | Rutherford Birchard Hayes | James Abram Garfield | Chester Alan Arthur | Grover Cleveland | Benjamin Harrison | Grover Cleveland | William McKinley | Theodore Roosevelt | William H. Taft | Woodrow Wilson | Warren Gamaliel Harding | Calvin Coolidge | Herbert Clark Hoover | Franklin D. Roosevelt | Harry S. Truman | Dwight David Eisenhower | John F. Kennedy | Lyndon Baines Johnson | Richard Milhous Nixon | Gerald Rudolph Ford | Jimmy Carter | Ronald Wilson Reagan | George Herbert Walker Bush | Bill Clinton | George W. Bush | Barack Obama | Donald Trump | Joe Biden

 
Vun „https://nds.wikipedia.org/w/index.php?title=James_Earl_Carter&oldid=1029714“