Millen

Eng Millen (vum alhéidäitschen: muli, vum laténgeschen: molina; zu molere - muelen) ass eng Maschinnenanlag, mat där z. B. Fruucht zu Miel gemuele gëtt.

Wandmillen

Nieft der Fruucht ginn och nach Uelegkären oder Uelegfriichte wéi Raps, Sonneblummekären, Kürbiskären oder Nëss gemuel, fir den Ueleg auszupressen. Weiderhi kënne Gewierzer, Kaffi, Gips, Schwaarzpolver oder Faarfpigmenter gemuel ginn.

Technik

Déi éischt Mueltechniken hunn einfach dora bestanen, d'Kären tëscht 2 Steng mat der Hand ze zerreiwen.

Laang waren et Wand- oder Waassermillen, déi d'Fruucht gemuel hunn, haut geschitt dat mat Walzen op engem Walzestull.

Klassifizéierung vu Millen

No der Aart, wéi s'ugedriwwe ginn (Historesch Andeelung)

• Handmillen
• Déieregedriwwe Millen
• Wandmillen
• Waassermillen
• Kombinéiert Millen, Wand- a Waassermillen (Bsp.: Hüvener Millen op der Mittelradde)
• Schëffmillen
• Motormillen

No de Produkter (Modern Andeelung)

• Fruuchtmillen(modern)
• Schielmillen (modern)
• Fuddermillen (modern)
• Gewierzmillen (modern)
• Uelegmillen (modern)
• Polvermillen (historesch)
• Zockermillen (historesch)
• Faarfmillen (historesch)
• Seemillen (historesch)
• Pabeiermillen (historesch)
• Schläifmillen (historesch)
• Steemillen (historesch)
• Kaffimillen (historesch)
• Loumillen (historesch)
• Walkmillen bei der Duchfabrikatioun (historesch)
• Uelegmillen (historesch)
• Käschtemillen

No der Aart, wéi se gebaut sinn (modern Andeelung)

• Walzestull (modern)
• Hummermillen (modern)
• Kugelmillen (modern)
• Rouermillen (modern)
• Trommemillen (modern)
• Vertikalmillen (historesch)
• Schwéngmillen (historesch)
• Millestee-Millen (historesch)

Fir ze liesen

• Émile Erpelding: Die Mühlen des Luxemburger Landes, 1981, 1988, Éditions Emile Borschette
• Carole Dieschbourg (Text) a Christof Weber (Fotoen): Die Mühlen des Müllerthals oder Les moulins du Müllerthal, Éditions Guy Binsfeld, Oktober 2007, eng 220 Säiten mat villen historesche Biller an aktuelle Fotoen, et gëtt end däitsch an eng franséisch Editioun, Et ginn eng 80 Mille beschriwwen, vun deenen der eng gutt Partie verschwonnen ass. D'Carole Dieschbourg stammt aus der Iechternacher Speckmillen.
• J.Mager, G.Meißner, W.Orf: Die Kulturgeschichte der Mühlen, 1988, Edition Leipzig
• Kirsch/Odenthal: Müllereitechnologie 2003, Herausgeber: Bayerischer Müllerbund, München. ISBN 3-9801688-9

Kuckt och

• Millen zu Lëtzebuerg
• Millen an Holland

Um Spaweck

Commons: Mills – Biller, Videoen oder Audiodateien