[go: up one dir, main page]
Jump to content

taberna

E Victionario
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

Latine

Appellatio pronuntiatusque

API: /taˈber.na/(classice)
Syllabificatio phonetica: ta·ber·na — morphologica: tabern-a

Nomen substantivum

tabern|a, -ae fem. [1][2][3][4][5]

  1. √ Omne utile ad habitandum aedificium, nempe ex eo quod tabulis clauditur.[1]
  2. (Speciatim) casa humilis et pauper.[1]
  3. Locus, ubi merces caupones veneunt.[1]
  4. Locus, ubi artifices artem suam profitentur, quo essent praetereuntibus conspectiores.[1]

Declinatio

f. sing. plur.
nom. taberna tabernae I
gen. tabernae tabernārum II
dat. tabernae tabernīs III
acc. tabernam tabernās IV
abl. tabernā tabernīs VI
voc. taberna tabernae V

Dictiones collatae

Dictiones derivatae

Collocationes

Translationes

Omne utile ad habitandum aedificium, nempe ex eo quod tabulis clauditurdilatare ▼
Omne utile ad habitandum aedificium, nempe ex eo quod tabulis clauditurcollabi ▲
Casa humilis et pauperdilatare ▼
Casa humilis et paupercollabi ▲
Locus, ubi merces caupones veneuntdilatare ▼
Locus, ubi merces caupones veneuntcollabi ▲
Locus, ubi artifices artem suam profitenturdilatare ▼
Locus, ubi artifices artem suam profitenturcollabi ▲
Discretiva
taberna dictio est in variis linguis:

Dictiones similes

Formae affines

Latine

tabernā

Proprietates grammaticales
Forma Modus flexurae originis
tabernā casus ablativus singularis substantivi taberna
Appellatio pronuntiatusque
API: /taˈber.naː/(classice)
Syllabificatio phonetica: ta·ber·nā — morphologica: tabern-a

Loci

M. Tullius Cicero
-106…-43		Gaius Valerius Catullus -87…-54Marcus Terentius Varro
-116…-27		Vitruvius
ca. -80…-20		Quintus Horatius Flaccus -65/-8Lucius Annaeus Seneca
-3…+65		Petronius Arbiter
ca. 14-66		Marcus Valerius Martialis
40-103		Decimus Iunius Iuvenalis
ca. 60-130		Apuleius ca. 125-170Franciscus Petrarca
1304-1374
class.class.class.class.class.class.IIIIIIXIV

Latinitas Romana

class. (66 a.C.n.)

  • Ne multa, perquiritur a coactoribus, invenitur ea serrula ad Stratonem pervenisse. Hoc initio suspicionis orto et aperte insimulato Stratone puer ille conscius pertimuit, rem omnem dominae indicavit; homines in piscina inventi sunt, Strato in vincula coniectus est, atque etiam in taberna eius nummi, nequaquam omnes, reperiuntur. —Pro Aulo Cluentio Habito oratio Ciceronis [6][7]

class.

  • Salax taberna vosque contubernales,
a pilleatis nona fratribus pila,
solis putatis esse mentulas vobis,
solis licere, quicquid est puellarum,
confutuere et putare ceteros hircos? —Carmina Catulli [8][7]

class. (opus 47-45 a.C.n.)

  • Quoniam taberna, ubi venit vinum, a vino vinaria, a creta cretaria, ab unguento unguentaria dicitur, ἀναλογικῶς si essent vocabula, ubi caro venit, carnaria, ubi pelles, pelliaria, ubi calcei, calcearia diceretur, non laniena ac pellesuina et sutrina. —De lingua Latina Varronis [9]

class. (ca. 30/22 a.C.n.)

  • Ctesibius enim fuerat Alexandriae natus patre tonsore. Is ingenio et industria magna praeter reliquos excellens dictus est artificiosis rebus se delectare. Namque cum voluisset in taberna sui patris speculum ita pendere, ut, cum duceretur susumque reduceretur, linea latens pondus deduceret, ita conlocavit machinationem. —De architectura Vitruvii [10][7]

class. (ca. 20-13 a.C.n.)

  • non eadem miramur; eo disconvenit inter
meque et te; nam quae deserta et inhospita tesqua
credis, amoena vocat mecum qui sentit, et odit
quae tu pulchra putas. fornix tibi et uncta popina
incutiunt urbis desiderium, video, et quod
angulus iste feret piper et tus ocius uva
nec vicina subest vinum praebere taberna
quae possit tibi, nec meretrix tibicina, cuius
ad strepitum salias terrae gravis; et tamen urges
iampridem non tacta ligonibus arva bovemque
disiunctum curas et strictis frondibus exples;
addit opus pigro rivus, si decidit imber,
multa mole docendus aprico parcere prato. —Epistularum libri II Q. Horatii Flacci [11][7]

class.

  • Redibit autem; ea philosophiae vis est, ut non studentes, sed etiam conversantes iuvet. Qui in solem venit, licet non in hoc venerit, colorabitur; qui in unguentaria taberna resederunt et paullo diutius commorati sunt, odorem secum loci ferunt. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [12][7]

saec. I.

  • Inter hanc miserorum dementiam infelicissimus puer tangebat utriusque genua cum fletu petebatque suppliciter, ne Thebanum par humilis taberna spectaret, neve sanguine mutuo pollueremus familiaritatis clarissimae sacra. —Satyricon T. Petronii Arbitri [13][7]

saec. I. (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Abstulerat totam temerarius institor urbem,
Inque suo nullum limine limen erat.
Iussisti tenuis, Germanice, crescere vicos,
Et modo quae fuerat semita, facta via est.
Nulla catenatis pila est praecincta lagonis,
Nec praetor medio cogitur ire luto,
Stringitur in densa nec caeca novacula turba,
Occupat aut totas nigra popina vias.
Tonsor, copo, cocus, lanius sua limina servant.
Nunc Roma est, nuper magna taberna fuit. —Epigrammata M. Valerii Martialis [14]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 100/128 p.C.n.)

  • quondam hoc indigenae vivebant more, priusquam
sumeret agrestem posito diademate falcem
Saturnus fugiens, tunc cum virguncula Iuno
et privatus adhuc Idaeis Iuppiter antris;
nulla super nubes convivia caelicolarum
nec puer Iliacus formonsa nec Herculis uxor
ad cyathos et iam siccato nectare tergens
bracchia Volcanus Liparaea nigra taberna; —Saturae D. Iuni Iuvenalis [15][7]

saec. II. (ca. 158 p.C.n.)

  • Occulte fabricatum esse dixistis quod Pontianus splendidissimus eques fieri curavit, quod Saturninus vir gravis et probe inter suos cognitus in taberna sua sedens propalam exculpsit, quod ornatissima matrona munere suo adiuvit, quod et futurum et factum multi cum servorum tum amicorum qui ad me ventitabant scierunt. —Apologia sive Pro se de magia liber Apulei [16]

Latinitas humanistica

saec. XIV.

  • Supervacuum videri potest sompnium attingere — quod etate Ciceronis creberrimum, ut ipse ait, apud stoicos, hodie etiam et in vulgus effusum est — de duobus archadibus. Qui simul itinerantes cum Megaram venissent ita disiuncti sunt, ut eorum alter apud cauponem in taberna, alter apud hospitem maneret. —Rerum memorandarum libri Petrarcae [17][7]
Fontes
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. IV (R-S) / Tom. IV (T-Z), p. 649 — “TĂBERNA, æ, f. 1.”
  2. ↑ 2.0 2.1 Freund, Wilhelm (1806-1894). Grand dictionnaire de la langue latine … (Editio Prima: Paris, 1883-1929) Tom. III, p. 396 — “tăberna, æ, f.”
  3. ↑ 3.0 3.1 Karl Ernst Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch (Hannover 1913/1918) — taberna, ae, f. (urspr. traberna v. trabs) (tom. 2, p. 3000)
  4. ↑ 4.0 4.1 Langenscheidt, Online-Wörterbuch (Lexicon Latinum et Germanicum) — taberna
  5. ↑ 5.0 5.1 Olivetti, Dizionario Latino (Lexicon Latinum et Italicum) — taberna
  6. ↑ 6.0 6.1 Marcus Tullius Cicero - Pro A. Cluentio oratio. (The Latin Library): 64 [180] — taberna
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 Vicicitatio: taberna.
  8. ↑ 8.0 8.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 37. ad contubernales et Egnatium, versus 1 — taberna (Bibliotheca Augustana)
  9. ↑ Marcus Terentius Varro - De lingua Latina. Liber octavus p. 55 — taberna
  10. ↑ 10.0 10.1 De architectura libri decem Vitruvii, (F. Krohn, Lipsiae 1912). Bibliotheca Augustana. Liber nonus, 8. [2] — taberna
  11. ↑ 11.0 11.1 Quintus Horatius Flaccus - Epistularum libri II. (Bibliotheca Augustana): Liber I. Epistula XIV. Versus 24  — taberna
  12. ↑ 12.0 12.1 Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (The Latin Library):  Tomus / Liber 17. 108, versus 4 — taberna
  13. ↑ 13.0 13.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. LXXX. — taberna
  14. ↑ Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber septimus. LXI, versus 10 — taberna
  15. ↑ 15.0 15.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura XIII, versus 45 — taberna
  16. ↑ Apuleius - Apologia sive Pro se de magia liber. (Bibliotheca Augustana): Pagina 4. Sectio 62. Versus 4 — taberna
  17. ↑ 17.0 17.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - Rerum memorandarum libri. (Universitas Turicensis): Liber IV. 72: [1] — taberna
  18. ↑ Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber primus. CXVII, versus 10 — taberna
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=taberna&oldid=215910"