Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 2023
Logika kwantowa pojawiła się w latach 30. XX wieku w wyniku postawienia pytania o to, czy koncept... more Logika kwantowa pojawiła się w latach 30. XX wieku w wyniku postawienia pytania o to, czy konceptualne zmiany zapoczątkowane w fizyce przez mechanikę kwantową wymagają rewizji logiki. W literaturze anglojęzycznej za prekursora logiki kwantowej uznaje się Johna von Neumanna, natomiast w literaturze polskiej wskazuje się Zygmunta Zawirskiego. Zawirski był pierwszym badaczem, który zasugerował, że mechanika kwantowa może kierować się inną logiką niż logika klasyczna. Był pierwszym badaczem w ramach nurtu wielowartościowej logiki kwantowej, jednak jego wpływ okazał się ostatecznie niewielki. Z kolei John von Neumann wraz z Garrettem Birkhoffem zapoczątkowali dominujący dziś nurt algebraicznej logiki kwantowej. Okazuje się, że pomimo różnic założeń i metod, łączy ich podporządkowanie projektu logiki kwantowej dwóm wymaganiom-uwzględnieniu zasady nieoznaczoności Heisenberga i uzgodnieniu uzyskanej logiki z rachunkiem prawdopodobieństwa.
Przekład na podstawie: Tim Maudlin, „Distilling Metaphysics from Quantum Physics”, w: The Oxford ... more Przekład na podstawie: Tim Maudlin, „Distilling Metaphysics from Quantum Physics”, w: The Oxford Handbook of Metaphysics, red. Michael J. Loux i Dean W. Zimmerman (Oxford: Oxford University Press, 2005), 461–487 Przełożony tu na język polski tekst „Distilling Metaphysics from Quantum Physics” Tima Maudlina stanowi rozdział z The Oxford Handbook of Metaphysics. Autor omawia w nim sześć ważnych zagadnień metafizycznych, na które fizyka kwantowa rzuca nowe światło. Każde z nich naświetla z punktu widzenia trzech podstawowych interpretacji mechaniki kwantowej: teorii kolapsu funkcji falowej (von Neumanna lub GRW), teorii zmiennych ukrytych (Bohm) i interpretacji wieloświatowej (Everett). Omówione zagadnienia to determinizm, dookreśloność wartości wielkości fizycznych, rola obserwatora, nieoznaczoność i komplementarność, logika kwantowa, a także splątanie kwantowe i nielokalność.
Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 2023
Logika kwantowa pojawiła się w latach 30. XX wieku w wyniku postawienia pytania o to, czy koncept... more Logika kwantowa pojawiła się w latach 30. XX wieku w wyniku postawienia pytania o to, czy konceptualne zmiany zapoczątkowane w fizyce przez mechanikę kwantową wymagają rewizji logiki. W literaturze anglojęzycznej za prekursora logiki kwantowej uznaje się Johna von Neumanna, natomiast w literaturze polskiej wskazuje się Zygmunta Zawirskiego. Zawirski był pierwszym badaczem, który zasugerował, że mechanika kwantowa może kierować się inną logiką niż logika klasyczna. Był pierwszym badaczem w ramach nurtu wielowartościowej logiki kwantowej, jednak jego wpływ okazał się ostatecznie niewielki. Z kolei John von Neumann wraz z Garrettem Birkhoffem zapoczątkowali dominujący dziś nurt algebraicznej logiki kwantowej. Okazuje się, że pomimo różnic założeń i metod, łączy ich podporządkowanie projektu logiki kwantowej dwóm wymaganiom-uwzględnieniu zasady nieoznaczoności Heisenberga i uzgodnieniu uzyskanej logiki z rachunkiem prawdopodobieństwa.
Przekład na podstawie: Tim Maudlin, „Distilling Metaphysics from Quantum Physics”, w: The Oxford ... more Przekład na podstawie: Tim Maudlin, „Distilling Metaphysics from Quantum Physics”, w: The Oxford Handbook of Metaphysics, red. Michael J. Loux i Dean W. Zimmerman (Oxford: Oxford University Press, 2005), 461–487 Przełożony tu na język polski tekst „Distilling Metaphysics from Quantum Physics” Tima Maudlina stanowi rozdział z The Oxford Handbook of Metaphysics. Autor omawia w nim sześć ważnych zagadnień metafizycznych, na które fizyka kwantowa rzuca nowe światło. Każde z nich naświetla z punktu widzenia trzech podstawowych interpretacji mechaniki kwantowej: teorii kolapsu funkcji falowej (von Neumanna lub GRW), teorii zmiennych ukrytych (Bohm) i interpretacji wieloświatowej (Everett). Omówione zagadnienia to determinizm, dookreśloność wartości wielkości fizycznych, rola obserwatora, nieoznaczoność i komplementarność, logika kwantowa, a także splątanie kwantowe i nielokalność.
Uploads
Papers