rû
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda nêr a binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rû | rû |
Îzafe | rûyê | rûyên |
Çemandî | rûyî | rûyan |
Nîşandera çemandî | wî rûyî | wan rûyan |
Bangkirin | rûyo | rûyino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rûyek | rûyin |
Îzafe | rûyekî | rûyine |
Çemandî | rûyekî | rûyinan |
rû nêr
- (anatomî) Çav û dev û difin û gep û enî.
- Rûyê lêwik zer bûbû. — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)
- Awirên hîvê yên xwe ji şevê vedidizin, yên ku ji şermê rûyê xwe ji şevê vedişêrin, dikin ku şev li sîya xwe bilikume. — (Îrfan Amîda, Şevek Şîzofren, Weşanên Lîs, 2018, r. 5, ISBN 9786058152175)
- Rexê bi ser ve.
- Li rûyê dinyayê. ― li ser dinyayê, li ser axê, ne di bin axê ve
- Tişta/ê bi ser tiştekê ve, tişta/ê tiştek di bin ve.
- Rûyê doşekê.
- karakter, xwerist, sirişt, tebîet.
- binas, sebeb, sedem, sûc, xeta
- Bi milyonan kes ji rûyê te dimirin.
- Ev çend meh bû min û Nîkolay deweta xwe kiribû, lê di ruyê vî şerî de her tişt teribî. — (Dê û Dêmarî, Egîdê Xudo, Weşanên Nûdem)
- kêlek, tenişt, rex.
- Me berx bi rû çêm da berve jor alêş dikirin.
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Ev sefheya elmas-i ko neqqaşî reqem da
Ya reb ji çi rû leb bi senaya te kuşayem
Subhaneke len uhsiye fî şe'nike hemda — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî ڕوو (rû), feylî / kelhurî rwî / rî, zazakî ri / rî, farisî روى (rûy) û رخ (rox), farisiya navîn roy, avestayî reoḍe-, hemû ji zimanên îranî. Belkî ji proto-hindûewropî, hevreha heman peyvê bi zimanên slavî, bo nimûne rusî лицо (lico) (lîço) ji ber ku "l" ya proto-hindûewropî di îraniya kevn de bûye "r" (binere "roj" yan "rijandin") çunkî "l" di îraniya kevn de tine bû.
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Zazakî: rî/rîye, rû/rûye
Werger
[biguhêre]- Abxazî: аҿы (āč̣ə), ахаҿы (āxāč̣ə)
- Açehî: rupa, muka
- Adîgeyî: напэ (nāpă), нэгу (năg°)
- Afrîkansî: gesig → af
- Albanî: fytyrë → sq
- Almaniya Pennsylvania: Gsicht nt
- Almanî: Gesicht → de nt, Angesicht → de nt, Antlitz → de nt, Visage → de m
- Amharî: ፊት n (fit)
- Apaçî:
- Apaçiya rojava: bínii’
- Aramî:
- Siryaniya klasîk: ܦܐܬܐ m (paʾṯā)
- Aromanî: fatsã
- Asamî: মুখ (mukh), মুহ (muh)
- Astûrî: cara → ast m, rostru → ast n
- Avarî: гьумер (humer)
- Aynuyî: ナン (nan)
- Azerî: üz → az, çöhrə, sifət → az, sima, bəniz → az
- Baskî: aurpegi → eu
- Başkîrî: бит (bit), йөҙ (yöð)
- Belarusî: твар n (tvar), аблі́чча nt (ablíčča), ліцо́ nt (licó)
- Belûçî: دیم (dem)
- Bengalî: মুখ → bn (mukh)
- Bezhtayî: мотӏо
- Bikol Central:
- Bretonî: dremm → br m, eneb → br n
- Bulgarî: лице́ → bg nt (licé)
- Burmayî: မျက်နှာ → my (myakhna)
- Buryatî: нюур (njuur)
- Çadongî: na²
- Çamicuroyî: takano
- Çeçenî: йуьхь (jüḥ), юьхь (jüḥ)
- Çekî: tvář → cs m, obličej → cs n
- Çerokî: ᎤᎧᏛᎢ (ukadvi)
- Çîçewayî: nkhope
- Çînî:
- Çuvaşî: пит (pit)
- Danmarkî: ansigt → da nt
- Divehî: މޫނު (mūnu)
- Elwîrî-wîderî: دیم (dim)
- Endonezyayî: muka → id, wajah → id, paras → id, rupa → id
- Erebî: وَجْه → ar n (wajh), مُحَيًّا → ar n (muḥayyan)
- Ermenî: երես → hy (eres), դեմք → hy (demkʻ)
- Erzayî: чама (čama)
- Esperantoyî: vizaĝo
- Estonî: nägu → et
- Evenkî: дэрэ (dərə)
- Farisî: صورت → fa (surat), روی → fa (ruy), رخ → fa (rox), چهره → fa (čehre), دیم → fa (dim)
- Ferî: andlit → fo nt
- Fînî: kasvot → fi, naama → fi, pärstä → fi
- Fransî: visage → fr n, figure → fr m, face → fr m
- Friyolî: face m
- Frîsî: gesicht nt
- Gaelîka skotî: aghaidh m, aodann n, gnùis m
- Galîsî: cara → gl m, faciana → gl m, face → gl m, rosto n, carís n
- Gotî: 𐌰𐌽𐌳𐌰𐌿𐌲𐌹 nt (andaugi), 𐍅𐌻𐌹𐍄𐍃 n (wlits), 𐍃𐌹𐌿𐌽𐍃 m (siuns)
- Gujaratî: મુખ → gu (mukh)
- Gurcî: სახე (saxe)
- Guwaranî: tova
- Haîtî: figi
- Hawayî: maka, helehelena
- Hindî: चेहरा → hi n (cehrā), मुखड़ा → hi (mukhṛā), मुख → hi n (mukh)
- Hmongî: ntsej muag
- Holendî: gezicht → nl nt, aangezicht → nl nt, gelaat → nl nt
- Hunsrikî: Gesicht nt
- Îbranî: פָּנִים → he m pj (paním), פַּרְצוּף → he n (partsúf)
- Îdoyî: vizajo → io
- Îngilîziya kevn: ansīen m, andwlita n, nebb nt
- Îngilîzî: face → en
- Îngriyî: liitsa, näkö
- Îngûşî: юхь (juḥ)
- Îrlendî: aghaidh m, éadan n, gnúis m
- Îsnagî: muxing
- Îtalî: faccia → it m, viso → it n, volto → it n
- Îzlendî: andlit → is nt
- Japonî: 顔 → ja (かお, kao), 面 → ja (つら, tsura)
- Javayî: rai → jv, pasuryan → jv, rupa → jv, dhapur
- Jejuyî: ᄂᆞᆺ, 양지
- K'içe': palaj
- Kalalîsûtî: kiinaq
- Kalmîkî: чирә (çirä)
- Kannadayî: ಆನನ → kn (ānana), ಮುಖ → kn (mukha)
- Karelî: rožat, silmät
- Kaşûbî: skarń m, twôrz m
- Katalanî: cara → ca m, faç → ca m, visatge m
- Keçwayî: uya → qu
- Khowarî: موخ (mux)
- Kirgizî: бет → ky (bet)
- Kîngalî: මුහුණ → si (muhuṇa), මූණ (mūṇa)
- Komî-permyakî: чужӧм (čužöm)
- Koreyî: 얼굴 → ko (eolgul)
- Kornî: enep n
- Kunayî: wagar
- Latgalî: vaigs n
- Latînî: faciēs → la m, vultus n
- Latviyayî: seja → lv m
- Lawsî: ໜ້າ (nā)
- Lingaoyî: na³
- Lîtwanî: veidas → lt n
- Lueyî: ᦐᦱᧉ (ṅaa2)
- Luksembûrgî: Gesiicht → lb nt
- Maguindanaoyî: paras, sangur
- Makedonî: лице → mk nt (lice), лик n (lik)
- Malagasî: tarehy → mg
- Malayalamî: മുഖം → ml (mukhaṃ)
- Malezî: muka → ms, wajah → ms
- Maltayî: wiċċ n
- Mançûyî: ᡩᡝᡵᡝ (dere)
- Manksî: eddin
- Maorî: kanohi
- Maranaoyî: paras, sangor
- Maratî: चेहरा → mr n (cehrā), तोंड (toṇḍa)
- Marî:
- Mayayiya yukatekî: ich
- Mazenderanî: دیم
- Mecarî: arc → hu
- Misrî:
(ḥr n) - Mohawkî: okónhsaʼ
- Mokşayî: шама (šama)
- Mongolî: нүүр → mn (nüür), царай → mn (tsaraj)
- Nahwatliya klasîk: īxtli, xāyacatl
- Nanayî: дэрэл
- Navajoyî: aniiʼ
- Nedersaksî: Gesicht nt
- Nepalî: मोहडा n (mohaḍā), अनुहार → ne (anuhār)
- Normandî: fache m
- Norsiya kevn: andlit nt
- Norwecî: ansikt → no nt, fjes → no nt
- Norweciya nînorskî: andlet nt
- Ojibweyî: indengwaan
- Okînawanî: ちらー (cirā)
- Oksîtanî: fàcia → oc m, cara → oc, visatge
- Oriyayî: ମୁଖ → or (mukhô)
- Oromoyî: fuula → om
- Osetî: цӕсгом (cæsgom)
- Osmanî: جبهه (cebhe), چهره (çihre), وجه (vech), یوز (yüz), رو (rû)
- Oygurî: يۈز (yüz)
- Ozbekî: yuz → uz
- Palî: mukha nt
- Peştûyî: مخ → ps n (məx)
- Pîpîlî: -īshkalyu
- Polonî: twarz → pl m, oblicze → pl nt, lico → pl nt, lice → pl nt
- Pomoyiya başûrî: huʔ:uy
- Portugalî: face → pt m, rosto → pt n, cara → pt m
- Prusiya kevn: prusna
- Puncabî: ਮੂੰਹ (mū̃h), ਚਿਹਰਾ n (cihrā)
- Qazaxî: бет → kk (bet), жүз → kk (jüz), шырай (şyrai)
- Qiptî: ϩⲟ n (ho), ⲡⲣⲟⲥⲟⲡⲟⲛ n (prosopon)
- Romagnolî: fàza m
- Romancî: fatscha m
- Romanî: muj n
- Romanyayî: față → ro
- Rusî: лицо́ → ru nt (licó), лик → ru n (lik), физионо́мия → ru m (fizionómija), обли́чье → ru nt (oblíčʹje)
- Saanîçî: S¸OŦES
- Samî:
- Sanskrîtî: अनीक → sa (anīka), मुख → sa nt (mukha), वदनम् → sa nt (vadanam)
- Sardînî: cara m, care fache m, fachi, face, fàcia m, fatza, faci
- Sebwanoyî: nawong
- Sicîlî: facci → scn m
- Silesî: gymba m
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠝꠥꠈ (mukó)
- Slaviya kevn: лице nt (lice), ликъ n (likŭ)
- Slaviya rojavayî ya kevn: лицо nt (lico), лице nt (lice), ликъ n (likŭ)
- Slovakî: tvár → sk m, obličaj n
- Slovenî: obraz → sl n, lice → sl nt
- Somalî: weji
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: sefahleho
- Spanî: cara → es m, faz → es m, rostro → es n, jeta → es m, haz → es m
- Sundanî: rarai, benget
- Swahîlî: uso → sw
- Swêdî: ansikte → sv nt, anlete → sv nt, fjäs nt, nuna → sv g
- Şonayî: uso, kumeso
- Şorî: чӱс, шырай
- Tacikî: рӯй → tg (rüy), рӯ (rü), чеҳра (čehra), рӯ (rü), афт (aft), андом (andom), башара (bašara)
- Tagalogî: mukha → tl
- Tamîlî: முகம் → ta (mukam), மூஞ்சி → ta (mūñci)
- Tarantinoyî: fazze m
- Tarifitî: udem n, aɣembub n, azenɣur n
- Tayî: หน้า → th
- Telûgûyî: ముఖము → te (mukhamu), మొగము → te (mogamu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵓⴷⵎ n (udm), ⴰⵖⵎⴱⵓⴱ (aɣmbub)
- Teteriya krîmî: bet, yüz
- Teterî: бит → tt (bit), йөз → tt (yöz)
- Tigrînî: ገጽ → ti n (gäṣ)
- Tirkî: yüz → tr, çehre → tr
- Tirkmenî: ýüz → tk
- Tîbetî: གདོང་པ (gdong pa)
- Toxarî B: särwāna
- Tuaregî: udǝm n
- Tuvanî: арын (arın)
- Tûpiya kevn: obá
- Udmurtî: бам (bam)
- Ugarîtî: 𐎔𐎐 (pn)
- Urdûyî: چہرہ → ur n (cehrā), مکھ n (mukh), مکھڑا (mukhṛā)
- Ûkraynî: обли́ччя → uk nt (oblýččja), лице́ nt (lycé)
- Venîsî: faça m, fasa m, facia → vec m, faẑa → vec m
- Viyetnamî: mặt → vi
- Votî: ńako
- Walonî: vizaedje → wa n, figueure → wa m
- Weylsî: wyneb → cy n
- Ximêrî: មុខ → km (muk)
- Yakutî: сирэй (sirey)
- Yidîşî: פּנים nt (ponem), צורה m (tsure), געזיכט nt (gezikht)
- Yorubayî: ojú
- Yûnanî: πρόσωπο → el nt (prósopo)
- Kevn: πρόσωπον nt (prósōpon)
- Zhuangî: naj
- Zuluyî: ubuso → zu 14
- ǃXóõ: sàʻã