Poliomielito

Poliomielito esas virulenta morbo. Ol prenas precipue ad infanti, ma ank adulti esas maladeskebla. La kauzo di la poliomielito esas viruso, qua traumatizas la centrala nervo-sistemo.

On protektas su kontre poliomielito per vacidado. Por bona protektado, la homo bezonas sis-foya vacineso, del evo di 6 monati til l'evo di 18 yari. La vacino kontenas mortigita virusi.

Ek maladeskinta ma senvacinizita infanti 0,1–1 % havas simptomi di paralizeso. Ek li, 5–10 % mortas, kande respir-organi paralizas su. La morbo anke produktas deformuri od atrofiuri di la limbi.

Poliomielito expansas tra kontaminata aquo. Komuna infekto-fonti esas nedesinfektita drink-aquo e legumi, qui esas rinsita per leda aquo. L'evito di la mencioniti supre e bonega higieno personala diminutas la risko di la maladesko.

La maxim mala situeso eventas en central Afrika. En 2004 esis 300 personi malada ibe. Ank en Azia existas morti pro poliomielito. En tota la kontinento di Amerika la morbo extingabis ye la fino dil 20ma yarcento, ed en Europa (en Bulgaria) la lasta kazo eventis en 2001.