Zbornik Odsjeka Za Povijesne Znanosti Zavoda Za Povijesne I Drustvene Znanosti Hrvatske Akademije Znanosti I Umjetnosti Zbornik Zavoda Za Povijesne Znanosti Ic Jazu Zbornik Historijskog Zavoda Ja Zbornik Historijskog Instituta Ja, Mar 1, 2003
Svaki povijesni materijal pokušali smo sagledati što je objektivnije moguće, vodeći se pritom osj... more Svaki povijesni materijal pokušali smo sagledati što je objektivnije moguće, vodeći se pritom osjećajem profesionalne znanstvene odgovornosti te ljubavlju prema istini, kakva god ona bila / Nismo zaobišli političku, vojnu i socijalnu povijest jer su one ugrađene u temelje hrvatskoga nacionalnog identiteta i državnosti / U prijelomnom razdoblju naše povijesti, na razmeđu srednjega i ranoga novog vijeka, hrvatski etnički identitet bio je već u potpunosti razvijen U nakladi Matice hrvatske nedavno je objavljena knjiga Nova zraka u europskom svjetlu: hrvatske zemlje u ranome srednjem vijeku. Riječ je o prvom svesku Matičine biblioteke Povijest Hrvata, jednom od središnjih projekata naše najstarije kulturne ustanove, a izlazak knjige iz tiska bio je povod za razgovor s dr. sc. Zoranom Ladićem s Odsjeka za povijesne znanosti HAZU-a, glavnim urednikom edicije.
Podatci izneseni u putopisima stranih hodocasnika na putu prema Svetoj Zemlji u kasnom srednjem v... more Podatci izneseni u putopisima stranih hodocasnika na putu prema Svetoj Zemlji u kasnom srednjem vijeku, a koji se odnose na opise stanovnistva i komuna razasutih na istocno-jadranskoj obali, mogu se grupirati obzirom na stvarnu motivaciju koja je putopisce ponukala na hodocascenje, obzirom na pripadnost pojedinih putopisaca određenim drustvenim staležima, obzirom na pripadnost putopisaca pojedinim drustvenim skupinama, pa i obzirom na spolnu pripadnost hodocasnika-putopisaca. Tako se može reci da su, barem koliko pokazuju promatrani hodocasnicki itinerari, hodocasnici koji su bili ponukani dubokom religioznom motivacijom bili manje zainteresirani i manje kriticni prema ljudima i drustvenim zajednicama koje su susretali na nasoj obali Jadrana, za razliku od putnika kojima je hodocasce bila tek avantura ili prilika za ostvarivanje poslovnih kontakata. Obzirom na drustvenu pripadnost, hodocasnici iz visih drustvenih slojeva, bilo da se radilo o pripadnicima svjetovne ili duhovne elite,...
U radu se, na temelju neobjavljene bilježnicke građe iz Državnog arhiva u Zadru obrađuje problema... more U radu se, na temelju neobjavljene bilježnicke građe iz Državnog arhiva u Zadru obrađuje problematika hodocasca iz Raba u velike europske hodocasnicke centre u razvijenom i kasnom srednjem vijeku. Posbena pozornost posvecuje se drustvenoj strukturi hodocasnika, spolu, materijalnim mogucnostima i drugim aspektima.
Analiza materijalnih predmeta koji se spominju u prvoj objelodanjenoj bilježnickoj knjizi buzetsk... more Analiza materijalnih predmeta koji se spominju u prvoj objelodanjenoj bilježnickoj knjizi buzetskog bilježnika Martina Sotolica pokazuje da su osnovni izvori za proucavanje razine materijalnog života u ovom gradu, kao uostalom i u drugim gradovima na istocnom Jadranu, na prijelomu srednjeg vijeka i renesanse prije svega inventari i oporuke. Iako se razne vrste materijalnih predmeta, odjeca, oruđe, kucanski i liturgijski predmeti, spominju u tek nesto vise od desetak buzetskih dokumenata, vec i taj uzorak materijalnih predmeta dovoljan je da se zakljuci kako su stanovnici Buzeta u promatranom razdoblju živjeli u slicnom materijalnom okruženju kao i stanovnici ostalih istocno-jadranskih komuna toga vremena. U buzetskim privatno-pravnim ispravama spominju se gotovo identicni materijalni predmeti koji se spominju i u dokumentima stanovnika drugih istocno-jadranskih komuna, posebice kada se radi o kucanskim predmetima i vrstama odjece. Tako su pribori za jelo, pribor za kuhanje i kucni n...
Bibliografija svih radova objavljenih u casopisu Zbornik Odsjeka za povijesne znanosti Zavoda za ... more Bibliografija svih radova objavljenih u casopisu Zbornik Odsjeka za povijesne znanosti Zavoda za povijesne i drustvene znanosti Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti, sv. 1-16.
Autor u radu razmatra utjecaj hrvatskih srednjovjekovnih hodocasnika u razna europska hodocasnick... more Autor u radu razmatra utjecaj hrvatskih srednjovjekovnih hodocasnika u razna europska hodocasnicka sredista na prijenos europskih religijskih i kultoroloskih ideja i pokreta na prostor Hrvatske.
Autor u radu, na temelju rasclambe dosada neobrađene i neobjelodanjene bilježnicke knjige koju je... more Autor u radu, na temelju rasclambe dosada neobrađene i neobjelodanjene bilježnicke knjige koju je u drugoj polovini 15. stoljeca bilježio porecki bilježnik Antun de Teodoris (Antonius de Teodoris), a posebice oporuka i kodicila poreckih stanovnika svih drustvenih slojeva, razmatra neke aspekte drustvene i religiozne povijesti Poreca na zalasku srednjeg vijeka. Kao i oporuke i kodicili stanovnika drugih istocno-jadranskih komuna, oporuke i kodicili poreckih stanovnika u drugoj polovini 15. stoljeca sadrže vrlo vrijedne podatke koji omogucuju analizu drustvene strukture i raznolikih izražaja pobožnosti u poreckoj komuni u tom razdoblju. Buduci da bilježnici diljem istocne obale Jadrana gotovo redovito upisuju osnovne podatke o drustvenom položaju i podrijetlu oporucitelja u analizi je bilo moguce ukazati na komunalnu drustvenu strukturu. Razmatranje oporuka i kodicila ukazuje da je najveci dio stanovnistva pripadao srednjem staležu, sto znaci da je vise od polovine oporucitelja pripad...
U radu se razmatra problematika pojava epidemije kuge u šibenskoj komuni tijekom kasnoga srednjeg... more U radu se razmatra problematika pojava epidemije kuge u šibenskoj komuni tijekom kasnoga srednjeg vijeka, a osobito u 15. stoljeću. Nastojalo se pokazati da su kužne epidemije u 15. stoljeću harale Šibenikom i komunalnim distriktom znatno češće nego što se dosad smatralo. Također se iznose podaci o mjerama zdravstvene zaštite i higijene koje su središnje mletačke i komunalne šibenske vlasti poduzimale radi sprječavanja širenja te gušenja kužnih epidemija, posebno unutar gradskih zidina. Raščlamba pokazuje da su u šibenskoj komuni u 15. stoljeću kužne epidemije kontinuirano izbijale, a u nekim slučajevima trajale su u razdobljima od dvije i tri godine. Izvori, među kojima se ističu brojni bilježnički spisi, a osobito razni oblici posljednjih volja i inventari dobara, statut i njegove reformacije te dukale središnjih mletačkih vlasti ili reformacije odnosno odredbe komunalnih vlasti, upućuju na to da je šibenska komuna u borbi protiv kužnih epidemija djelovala u skladu s onovremenim e...
Histria : the Istrian Historical Society review, 2015
U radu se, na temelju analize bilježničke knjige porečkoga notara Antuna de Teodorisa, razmatra p... more U radu se, na temelju analize bilježničke knjige porečkoga notara Antuna de Teodorisa, razmatra problematika kasnosrednjovjekovnih hodočašća iz porečke komune. Analizira se spol, društveni status i odredišta porečkih hodočasnika, a također se porečka hodočašća i njihova odredišta uspoređuju s hodočasničkim odredištima u drugim istočnojadranskim komunama i gradovima na zalazu srednjega vijeka.
Zbornik Odsjeka Za Povijesne Znanosti Zavoda Za Povijesne I Drustvene Znanosti Hrvatske Akademije Znanosti I Umjetnosti Zbornik Zavoda Za Povijesne Znanosti Ic Jazu Zbornik Historijskog Zavoda Ja Zbornik Historijskog Instituta Ja, Dec 30, 2011
Na temelju neobjavljena arhivskoga gradiva koje se cuva u arhivima Filozofskoga fakulteta u Zagre... more Na temelju neobjavljena arhivskoga gradiva koje se cuva u arhivima Filozofskoga fakulteta u Zagrebu i Rektorata Sveucilista u Zagrebu te analize dosadasnjih, iako malobrojnih priloga o tom hrvatskom intelektualcu, u radu se izlažu neke dosad nepoznate cinjenice iz života Milana Japuncica (1880-1945). Posebno su prikazani njegovo skolovanje do stjecanja akademskog stupnja te njegov profesorski rad od prvoga radnoga mjesta u Zemunu do posljednjega u Kragujevcu. Osobita je pozornost posvecena analizi dosad nepoznata Japunciceva ratnoga dnevnika, u kojem je izložio svoje viđenje rata, Monarhije, domovine i prijateljstva.
In this article the author examines the impact of inhabitants of Vrana and its district on social... more In this article the author examines the impact of inhabitants of Vrana and its district on social and economic development as well as daily life of Zadar from the end of the thirteenth until the beginning of the fifteenth century. The usage of numerous published and unpublished notary records and other types of sources covering the period between 1284 and 1403 enables the research of various problems. The first issue examined in the article is the mobility of inhabitants of Vrana towards the commune of Zadar in the mentioned period. The author also examines the immigrants from Vrana to Zadar according to their gender and comes to expected result. Namely, more than 80 percent of immigrants were male while female immigrants to Zadar were only widows, daughters and other female members of certain nuclear families such as mothers or servants. The author also researches the social status of immigrants in Zadar (most of them were habitatores Iadre and only occasionally cives Iadre). Certa...
Zbornik Odsjeka Za Povijesne Znanosti Zavoda Za Povijesne I Drustvene Znanosti Hrvatske Akademije Znanosti I Umjetnosti Zbornik Zavoda Za Povijesne Znanosti Ic Jazu Zbornik Historijskog Zavoda Ja Zbornik Historijskog Instituta Ja, Mar 1, 2003
Svaki povijesni materijal pokušali smo sagledati što je objektivnije moguće, vodeći se pritom osj... more Svaki povijesni materijal pokušali smo sagledati što je objektivnije moguće, vodeći se pritom osjećajem profesionalne znanstvene odgovornosti te ljubavlju prema istini, kakva god ona bila / Nismo zaobišli političku, vojnu i socijalnu povijest jer su one ugrađene u temelje hrvatskoga nacionalnog identiteta i državnosti / U prijelomnom razdoblju naše povijesti, na razmeđu srednjega i ranoga novog vijeka, hrvatski etnički identitet bio je već u potpunosti razvijen U nakladi Matice hrvatske nedavno je objavljena knjiga Nova zraka u europskom svjetlu: hrvatske zemlje u ranome srednjem vijeku. Riječ je o prvom svesku Matičine biblioteke Povijest Hrvata, jednom od središnjih projekata naše najstarije kulturne ustanove, a izlazak knjige iz tiska bio je povod za razgovor s dr. sc. Zoranom Ladićem s Odsjeka za povijesne znanosti HAZU-a, glavnim urednikom edicije.
Podatci izneseni u putopisima stranih hodocasnika na putu prema Svetoj Zemlji u kasnom srednjem v... more Podatci izneseni u putopisima stranih hodocasnika na putu prema Svetoj Zemlji u kasnom srednjem vijeku, a koji se odnose na opise stanovnistva i komuna razasutih na istocno-jadranskoj obali, mogu se grupirati obzirom na stvarnu motivaciju koja je putopisce ponukala na hodocascenje, obzirom na pripadnost pojedinih putopisaca određenim drustvenim staležima, obzirom na pripadnost putopisaca pojedinim drustvenim skupinama, pa i obzirom na spolnu pripadnost hodocasnika-putopisaca. Tako se može reci da su, barem koliko pokazuju promatrani hodocasnicki itinerari, hodocasnici koji su bili ponukani dubokom religioznom motivacijom bili manje zainteresirani i manje kriticni prema ljudima i drustvenim zajednicama koje su susretali na nasoj obali Jadrana, za razliku od putnika kojima je hodocasce bila tek avantura ili prilika za ostvarivanje poslovnih kontakata. Obzirom na drustvenu pripadnost, hodocasnici iz visih drustvenih slojeva, bilo da se radilo o pripadnicima svjetovne ili duhovne elite,...
U radu se, na temelju neobjavljene bilježnicke građe iz Državnog arhiva u Zadru obrađuje problema... more U radu se, na temelju neobjavljene bilježnicke građe iz Državnog arhiva u Zadru obrađuje problematika hodocasca iz Raba u velike europske hodocasnicke centre u razvijenom i kasnom srednjem vijeku. Posbena pozornost posvecuje se drustvenoj strukturi hodocasnika, spolu, materijalnim mogucnostima i drugim aspektima.
Analiza materijalnih predmeta koji se spominju u prvoj objelodanjenoj bilježnickoj knjizi buzetsk... more Analiza materijalnih predmeta koji se spominju u prvoj objelodanjenoj bilježnickoj knjizi buzetskog bilježnika Martina Sotolica pokazuje da su osnovni izvori za proucavanje razine materijalnog života u ovom gradu, kao uostalom i u drugim gradovima na istocnom Jadranu, na prijelomu srednjeg vijeka i renesanse prije svega inventari i oporuke. Iako se razne vrste materijalnih predmeta, odjeca, oruđe, kucanski i liturgijski predmeti, spominju u tek nesto vise od desetak buzetskih dokumenata, vec i taj uzorak materijalnih predmeta dovoljan je da se zakljuci kako su stanovnici Buzeta u promatranom razdoblju živjeli u slicnom materijalnom okruženju kao i stanovnici ostalih istocno-jadranskih komuna toga vremena. U buzetskim privatno-pravnim ispravama spominju se gotovo identicni materijalni predmeti koji se spominju i u dokumentima stanovnika drugih istocno-jadranskih komuna, posebice kada se radi o kucanskim predmetima i vrstama odjece. Tako su pribori za jelo, pribor za kuhanje i kucni n...
Bibliografija svih radova objavljenih u casopisu Zbornik Odsjeka za povijesne znanosti Zavoda za ... more Bibliografija svih radova objavljenih u casopisu Zbornik Odsjeka za povijesne znanosti Zavoda za povijesne i drustvene znanosti Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti, sv. 1-16.
Autor u radu razmatra utjecaj hrvatskih srednjovjekovnih hodocasnika u razna europska hodocasnick... more Autor u radu razmatra utjecaj hrvatskih srednjovjekovnih hodocasnika u razna europska hodocasnicka sredista na prijenos europskih religijskih i kultoroloskih ideja i pokreta na prostor Hrvatske.
Autor u radu, na temelju rasclambe dosada neobrađene i neobjelodanjene bilježnicke knjige koju je... more Autor u radu, na temelju rasclambe dosada neobrađene i neobjelodanjene bilježnicke knjige koju je u drugoj polovini 15. stoljeca bilježio porecki bilježnik Antun de Teodoris (Antonius de Teodoris), a posebice oporuka i kodicila poreckih stanovnika svih drustvenih slojeva, razmatra neke aspekte drustvene i religiozne povijesti Poreca na zalasku srednjeg vijeka. Kao i oporuke i kodicili stanovnika drugih istocno-jadranskih komuna, oporuke i kodicili poreckih stanovnika u drugoj polovini 15. stoljeca sadrže vrlo vrijedne podatke koji omogucuju analizu drustvene strukture i raznolikih izražaja pobožnosti u poreckoj komuni u tom razdoblju. Buduci da bilježnici diljem istocne obale Jadrana gotovo redovito upisuju osnovne podatke o drustvenom položaju i podrijetlu oporucitelja u analizi je bilo moguce ukazati na komunalnu drustvenu strukturu. Razmatranje oporuka i kodicila ukazuje da je najveci dio stanovnistva pripadao srednjem staležu, sto znaci da je vise od polovine oporucitelja pripad...
U radu se razmatra problematika pojava epidemije kuge u šibenskoj komuni tijekom kasnoga srednjeg... more U radu se razmatra problematika pojava epidemije kuge u šibenskoj komuni tijekom kasnoga srednjeg vijeka, a osobito u 15. stoljeću. Nastojalo se pokazati da su kužne epidemije u 15. stoljeću harale Šibenikom i komunalnim distriktom znatno češće nego što se dosad smatralo. Također se iznose podaci o mjerama zdravstvene zaštite i higijene koje su središnje mletačke i komunalne šibenske vlasti poduzimale radi sprječavanja širenja te gušenja kužnih epidemija, posebno unutar gradskih zidina. Raščlamba pokazuje da su u šibenskoj komuni u 15. stoljeću kužne epidemije kontinuirano izbijale, a u nekim slučajevima trajale su u razdobljima od dvije i tri godine. Izvori, među kojima se ističu brojni bilježnički spisi, a osobito razni oblici posljednjih volja i inventari dobara, statut i njegove reformacije te dukale središnjih mletačkih vlasti ili reformacije odnosno odredbe komunalnih vlasti, upućuju na to da je šibenska komuna u borbi protiv kužnih epidemija djelovala u skladu s onovremenim e...
Histria : the Istrian Historical Society review, 2015
U radu se, na temelju analize bilježničke knjige porečkoga notara Antuna de Teodorisa, razmatra p... more U radu se, na temelju analize bilježničke knjige porečkoga notara Antuna de Teodorisa, razmatra problematika kasnosrednjovjekovnih hodočašća iz porečke komune. Analizira se spol, društveni status i odredišta porečkih hodočasnika, a također se porečka hodočašća i njihova odredišta uspoređuju s hodočasničkim odredištima u drugim istočnojadranskim komunama i gradovima na zalazu srednjega vijeka.
Zbornik Odsjeka Za Povijesne Znanosti Zavoda Za Povijesne I Drustvene Znanosti Hrvatske Akademije Znanosti I Umjetnosti Zbornik Zavoda Za Povijesne Znanosti Ic Jazu Zbornik Historijskog Zavoda Ja Zbornik Historijskog Instituta Ja, Dec 30, 2011
Na temelju neobjavljena arhivskoga gradiva koje se cuva u arhivima Filozofskoga fakulteta u Zagre... more Na temelju neobjavljena arhivskoga gradiva koje se cuva u arhivima Filozofskoga fakulteta u Zagrebu i Rektorata Sveucilista u Zagrebu te analize dosadasnjih, iako malobrojnih priloga o tom hrvatskom intelektualcu, u radu se izlažu neke dosad nepoznate cinjenice iz života Milana Japuncica (1880-1945). Posebno su prikazani njegovo skolovanje do stjecanja akademskog stupnja te njegov profesorski rad od prvoga radnoga mjesta u Zemunu do posljednjega u Kragujevcu. Osobita je pozornost posvecena analizi dosad nepoznata Japunciceva ratnoga dnevnika, u kojem je izložio svoje viđenje rata, Monarhije, domovine i prijateljstva.
In this article the author examines the impact of inhabitants of Vrana and its district on social... more In this article the author examines the impact of inhabitants of Vrana and its district on social and economic development as well as daily life of Zadar from the end of the thirteenth until the beginning of the fifteenth century. The usage of numerous published and unpublished notary records and other types of sources covering the period between 1284 and 1403 enables the research of various problems. The first issue examined in the article is the mobility of inhabitants of Vrana towards the commune of Zadar in the mentioned period. The author also examines the immigrants from Vrana to Zadar according to their gender and comes to expected result. Namely, more than 80 percent of immigrants were male while female immigrants to Zadar were only widows, daughters and other female members of certain nuclear families such as mothers or servants. The author also researches the social status of immigrants in Zadar (most of them were habitatores Iadre and only occasionally cives Iadre). Certa...
Uploads
Papers by Zoran Ladić