Books by Issatay Berdaliyev
Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Исламдағы «пара» алудың тұжырымдамасы Сөздікте... more Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Исламдағы «пара» алудың тұжырымдамасы Сөздікте «Құқығы болмаған бір мүлікті немесе атақты алу үшін берілген сыйлық және төленген құн» мағынасында қолданылған «Рушуат (пара)», Ислам фиқһында атағын, қызметін немесе арам пиғылын жүзеге асыра отырып, әділетсіз алынған мүлік пен атаққа айтылған. Пара берген адамға «Раши», алған адамға «Мурташи» десе, себепкер болған адамға «Раиш» делінеді. Құран Кәрімде «Рушуат» сӛзі тікелей айтылмаған. Алайда «Бақара» сүресінің 188-аятында: «Бір-біріңнің мал-мүліктеріңді жемқорлықпен жемеңдер. Күнәлі іс екенін біле тұра адамдардың мүлкін жеу үшін, басшылыққа (сотқа) мүліктеріңді (пара) бермеңдер» деп бұйырып, пара алудың да, берудің де
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Қарғысты кімдер айта алады? Исламда қатыгездік... more Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Қарғысты кімдер айта алады? Исламда қатыгездік пен әділетсіздік саналатын дәлелді себептерге сүйене отырып, қарғыс (бетдұға) айтуға рұқсат етілгенін білдіретін аяттар мен хадистер бар. Шын мәнінде, «Ниса» сүресінің 148-аятында: «Алла зұлымдық көрген адам болмаса, айғайлап жаман сөз айтуын құп көрмейді (зұлымдыққа ұшыраушылардың шағым айтуына, қарғыс оқуына болады). Алла барлығын естіп, біліп тұрады»,[1]-деп бұйырған. Сүйікті Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) мұсылмандарды азаптау, Ислам дініне зорлық-зомбылық пен күштеп қарсы тұру сынды жамандығымен танылған дінбұзарларға (мүшриктерге) бетдұға (қарғыс) оқығаны және бұл дұғаның да қабыл болғаны жайында хадистер кездеседі. Бұл хадистердің бірінде айтылған оқиғада, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) мүшриктердің басшыларынан болған Әбу Жәһил,
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол к... more Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол көрсету, тура жолға бағыттау» мағынасындағы «хадият» сөзінің түбірінен шыққан. «Хәдия-Сыйлық» жақсылық жасауға бағытталған амал ретінде қабылданған.[1] Қазақ тілінде сыйлық, қайтарымсыз берілген әртүрлі затқа айтылады. Сондықтан да берілген барлық сыйлық жеке мүлік болып есептеледі. Сыйлық беру әдебі жергілікті халықтардың әдет-ғұрпына сай ӛзгереді әрі тарихы да ӛте терең. Заманауи антропологиялық зерттеулерде, қарапайым халық арасында қайтарымсыз берілген сыйлықтар қоғамда қарым-қатынас құру, белсенділігі мен беделін арттыру үшін берілгені туралы да кӛп айтылады. Осы себептен де, алғашқы дәуірден бастап сыйлық беру мәдениетін, қоғамдық кӛмекке негіздеген зат алмасу, экономикалық дамудың бір түрі деуге болады. Діндер
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Қылмыс – пенденің бар болуының бір шындығы. Бұл дүниені қылмыссыз әрі әділ елестетуге болады, бұл... more Қылмыс – пенденің бар болуының бір шындығы. Бұл дүниені қылмыссыз әрі әділ елестетуге болады, бұл бәріміздің қалауымыз болса да, адамзат тәжірибесінде жоқ. Себебі қылмыс пенденің өмір сүрген уақыттан бері жалғасуда.[1]
Асры Саадет кезеңі деп аталатын, Пайғамбарымыздың болған қоғамда да қылмыс жасалды. Сондықтан, қылмыссыз ішінара мүмкін болса да, қылмыс пен қылмыскерлерден толықтай арылған әлем мүмкін емес.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Араб тілінде «сәмаһа» — шыдамдылық және кешірімділік дегенді білдіреді. Қолданыстағы қазақ тілі ә... more Араб тілінде «сәмаһа» — шыдамдылық және кешірімділік дегенді білдіреді. Қолданыстағы қазақ тілі әдебиеттерінде толеранттылық ұғымын беретін бұл сөз, батыс елдерінде «tolerans» сөзін қолдануда. Толеранттылық термин ретінде, ересек және ниеті жақсы адамдар айналасындағылардың барлығына тең және кемсітусіз қарым-қатынас құруына айтылады.
Адамгершілігі бар адамдарға ғана тән қасиет деуге болады. Пайғамбарлардың Алладан жеткізген (уаһи) илаһи хабарларда моральдық принциптер маңызды орын алады. Осы моральдық қағидалардың ішінде толеранттылықтың алатын орны ерекше.
Хз. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) әкелген дінге «ислам» атауының берілуі, басқа да мағыналары болуымен қатар, бейбітшілік, татулық және келісім сияқты мағыналардан, толеранттық және төзімділік діні екенін көрсетеді.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Ислам дерек көздерінде өз-өзіне қол жұмсау әрекеті көбінесе (қатала нефсиху), «өзін-өзі өлтіру» д... more Ислам дерек көздерінде өз-өзіне қол жұмсау әрекеті көбінесе (қатала нефсиху), «өзін-өзі өлтіру» деп қолданылады және бұл сөз сол уақыттан бастап қолданылғанын байқаймыз. Бір адам өзіне не үшін қол жұмсайды деп, оның сипаттамасы тұрғысынан қоғамтанушылар арасында пікірталастар туғызды. Осы тақырып бойынша егжей-тегжейлі зерттеу жүргізген Эмиль Дюркгейм (1858-1917), өзін-өзі өлтіруді «қайтыс болған адамның, өлімге әкелетіні барлық іс-әрекеттің тікелей немесе жанама нәтижесі» [2] деп анықтама берген.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Қазақстан Мұсылмандары Діни басқармасының Бас Мүфтиі болу үшінде қырық жасқа толу шарты да, дәстү... more Қазақстан Мұсылмандары Діни басқармасының Бас Мүфтиі болу үшінде қырық жасқа толу шарты да, дәстүрмен діннің ұштастығы деуге болады. Сөз соңын қорытындылай келе, қырық жасқа толған әрбір отандасымыз айна алдында тұрып, өзінен былай сұрақ сұраса артық болмас: — Мен, соңғы қырық жыл ішінде ата-анама және бауыр туыстарым мен қоршаған ортама қандай ізгі амал жасадым? Отаным үшін қандай еңбек еттім, Дінімнің әмірлеріне қаншалықты орындап жүрмін? Уа, Жаратқан Ием! Анамның және менің, жанұямның, замандас барша мұсылман бауырларымның қалған өмірлерін хайырлы әрі берекетті ете көр!
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ФИҚҺ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ШЫНДЫҚ
ФИҚҺ
ФИҚҺ
ФИҚҺ
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Мақалада Кеңес үкіметінің кезіндегі діни диалог, Сәдуақас қажы Ғылманидың жат діни көзқарастарға ... more Мақалада Кеңес үкіметінің кезіндегі діни диалог, Сәдуақас қажы Ғылманидың жат діни көзқарастарға тойтарыс берудегі әдіс-тәсілерді мен оның қоғамдық мән-маңызын ашып, объективті білімді байланыстыратын болашақтың ғылымы ретінде қарастыру қажеттілігін анықталан және негіздеген. Жүргізілген зерттеу жұмыстарының негізінде автор ислам діні адамзатқа қайырлы болатын заманауи технологияларды қолдануға рұқсат етеді деген көзқарас береді. М.Токжігітовтың атеистік көзқарасты қуаттап Ислам құндылықтарына қарсы жазылған «Құран туралы ақиқаттар» деген кітабына тойтарыс беру мақсатында жазылған «Құран туралы өтіріктермен жалаларға қарсы» кітабын талдау арқылы Сәдуақас Ғылманидың ислам дінін вульгарлы-материалдық тұрғыда сынға алғандармен күресудегі әдістерін зерттей отырып, бүгінгі күннің өзекті тақырыбына айналған дінді насихаттаудың озық методтарын қарастырады.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Astana: Master Po, 2016,
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Drafts by Issatay Berdaliyev
Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол к... more Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол көрсету, тура жолға бағыттау» мағынасындағы «хадият» сөзінің түбірінен шыққан. «Хәдия-Сыйлық» жақсылық жасауға бағытталған амал ретінде қабылданған.[1] Қазақ тілінде сыйлық, қайтарымсыз берілген әртүрлі затқа айтылады. Сондықтан да берілген барлық сыйлық жеке мүлік болып есептеледі. Сыйлық беру әдебі жергілікті халықтардың әдет-ғұрпына сай ӛзгереді әрі тарихы да ӛте терең. Заманауи антропологиялық зерттеулерде, қарапайым халық арасында қайтарымсыз берілген сыйлықтар қоғамда қарым-қатынас құру, белсенділігі мен беделін арттыру үшін берілгені туралы да кӛп айтылады. Осы себептен де, алғашқы дәуірден бастап сыйлық беру мәдениетін, қоғамдық кӛмекке негіздеген зат алмасу, экономикалық дамудың бір түрі деуге болады. Діндер
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол к... more Исатай БЕРДАЛИЕВ, Ислам құқық ғылымдарының докторы Сыйлық берудің әдебі Хәдия-араб тілінде «жол көрсету, тура жолға бағыттау» мағынасындағы «хадият» сөзінің түбірінен шыққан. «Хәдия-Сыйлық» жақсылық жасауға бағытталған амал ретінде қабылданған.[1] Қазақ тілінде сыйлық, қайтарымсыз берілген әртүрлі затқа айтылады. Сондықтан да берілген барлық сыйлық жеке мүлік болып есептеледі. Сыйлық беру әдебі жергілікті халықтардың әдет-ғұрпына сай ӛзгереді әрі тарихы да ӛте терең. Заманауи антропологиялық зерттеулерде, қарапайым халық арасында қайтарымсыз берілген сыйлықтар қоғамда қарым-қатынас құру, белсенділігі мен беделін арттыру үшін берілгені туралы да кӛп айтылады. Осы себептен де, алғашқы дәуірден бастап сыйлық беру мәдениетін, қоғамдық кӛмекке негіздеген зат алмасу, экономикалық дамудың бір түрі деуге болады. Діндер
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Исламда вакцинаны қолдануға бола ма?
Екені қолданбасам болама?
Шариғат екпеге қатысты не айтады?
... more Исламда вакцинаны қолдануға бола ма?
Екені қолданбасам болама?
Шариғат екпеге қатысты не айтады?
Ислам ӘЛЕМІ ЕКПЕНІ ҚОЛДАНАМА
ЕКПЕ НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
ВАКЦИНА НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
МЕМЛЕКЕТ ЕКПЕ ЕГУДІ МІНДЕТТЕЙ АЛАМА
Bookmarks Related papers MentionsView impact
issatay Berdaliyev - Shirk amali qay amal
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Book Reviews by Issatay Berdaliyev
Исламда вакцинаны қолдануға бола ма? Ардақты пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) исламнан алдыңғы дін... more Исламда вакцинаны қолдануға бола ма? Ардақты пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) исламнан алдыңғы діни сенімде және әсіресе жәһилия араб қоғамында пайда болған ауруды «Алланың құдіретінен емес немесе Алладан басқа бір жаратылыстың негізінде пайда болмайды» деген сеніміне тиым салды. Сонымен қатар, ауруды емдеу әдісі немесе дәрі-дәрмек міндетті түрде сол ауруды емдейді деген ұстаным да қате пікір. Ислам сенімінде ауру ӛздігінен пайда болмайтындай, емнің де ӛздігінен пайда болу құдіреті жоқ. Осыған байланысты пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Әр аурудың емі бар, ауруының дауасы сәйкес келгенде Алланың қалауымен жазылады»[1]. Бұған қоса пайғамбарымыз, сиқыр қолдану арқылы емделуге тиым салып, жануармен, шӛптермен және минералды құралдармен емделуге шақырған. Пайғамбарымыз Мұхаммедке (с.ғ.с.): «Уа Алланың Расулы! Ауырғанымызда емделейік пе?» деп сұрады. Ол да: «Емделіңдер. Алланың жіберген қаншама ауруы болса, барлығының емін қоса жаратқан»[2] деп бұйырды. Кейбір риуаяттарда пайғамбарымыз отпен емдеу тәсілдерінің бір бӛлігіне тиым салып, хажамат жасату және әсел (бал) жеу сынды бірнеше емдеу тәсілдерін қолдануға шақырған.[3] Ыстығы кӛтерілгенде мұздай су басу сынды табиғи жолмен емделуге[4] және дұға және оқытылу сынды рухани жолдарды[5] қолданған. Риуаяттарда Хз. Омар Шам қаласына жорыққа шыққанда, Тәбук маңына жақындап қалғанда Әбу Убайда бин Жарраһ және оның әскерлерімен кезікті. Олар Шам қаласында жұқпалы оба ауруының бар екенін айтты. 639 жылы осы аймақта шамамен 25-30000 адам қайтыс болды. Хз. Омар алдымен мұһажирлермен, кейін ансарлармен және Құрайш тайпасының алдыңғы қатарлы азаматтармен ақылдасқаннан кейін «Мен таңның атуымен Мәдинаға қайтамын. Сіздерде дайындалыңдар» деді. Бұны естіген Әбу Убайд: «Алланың тағдырынан қашып барасың ба?» деді. Хз. Омар: «Уа, Әбу Убайда, ӛкінішті! Мұны сенен басқасы айтқанда ғой! Иа, Алланың тағдырынан Алланың тағдырына қашып барамын». Бұны естіген Абдуррахман б. Ауф былай деді: Бұл тақырыпта менің білгенім бар. Пайғамбарымыз былай деп бұйырды: «Бір жерде жұқпалы оба ауруы болғанын естісеңдер, ол жерге бармаңдар. Бір жерде жұқпалы оба ауруы шығып, сізде сол жерде болсаңдар, оба ауруынан қашып басқа жерге кетпеңдер[6]. Бұл риуаят пайғамбарымыздың және сахабалардың оба ауруында карантин құралдарына қатысты ұстанымын білдіреді. Бұған қоса
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Books by Issatay Berdaliyev
Асры Саадет кезеңі деп аталатын, Пайғамбарымыздың болған қоғамда да қылмыс жасалды. Сондықтан, қылмыссыз ішінара мүмкін болса да, қылмыс пен қылмыскерлерден толықтай арылған әлем мүмкін емес.
Адамгершілігі бар адамдарға ғана тән қасиет деуге болады. Пайғамбарлардың Алладан жеткізген (уаһи) илаһи хабарларда моральдық принциптер маңызды орын алады. Осы моральдық қағидалардың ішінде толеранттылықтың алатын орны ерекше.
Хз. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) әкелген дінге «ислам» атауының берілуі, басқа да мағыналары болуымен қатар, бейбітшілік, татулық және келісім сияқты мағыналардан, толеранттық және төзімділік діні екенін көрсетеді.
Drafts by Issatay Berdaliyev
Екені қолданбасам болама?
Шариғат екпеге қатысты не айтады?
Ислам ӘЛЕМІ ЕКПЕНІ ҚОЛДАНАМА
ЕКПЕ НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
ВАКЦИНА НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
МЕМЛЕКЕТ ЕКПЕ ЕГУДІ МІНДЕТТЕЙ АЛАМА
Book Reviews by Issatay Berdaliyev
Асры Саадет кезеңі деп аталатын, Пайғамбарымыздың болған қоғамда да қылмыс жасалды. Сондықтан, қылмыссыз ішінара мүмкін болса да, қылмыс пен қылмыскерлерден толықтай арылған әлем мүмкін емес.
Адамгершілігі бар адамдарға ғана тән қасиет деуге болады. Пайғамбарлардың Алладан жеткізген (уаһи) илаһи хабарларда моральдық принциптер маңызды орын алады. Осы моральдық қағидалардың ішінде толеранттылықтың алатын орны ерекше.
Хз. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) әкелген дінге «ислам» атауының берілуі, басқа да мағыналары болуымен қатар, бейбітшілік, татулық және келісім сияқты мағыналардан, толеранттық және төзімділік діні екенін көрсетеді.
Екені қолданбасам болама?
Шариғат екпеге қатысты не айтады?
Ислам ӘЛЕМІ ЕКПЕНІ ҚОЛДАНАМА
ЕКПЕ НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
ВАКЦИНА НЕДЕН ЖАРАТЫЛАДЫ
МЕМЛЕКЕТ ЕКПЕ ЕГУДІ МІНДЕТТЕЙ АЛАМА