Հայերեն

«ծառ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

ՄՀԱ՝ [t͡sɑr]

ծառ

վանկեր՝ ծառ

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ g՛ers- «ոլորել, ծռել, ճյուղերից, թփերից հյուսել» (ծառ < g՛rso-). հմմտ. հունարեն (կրետ.) γαρρα՝ «ցուպ, գավազան», γερρον՝ «ճյուղերից հյուսված բան», հին իսլանդերեն kjarr «թփուտ, թավուտ, մացառուտ»։

Գոյական

բազմամյա բույս, որ բնափայտի ամուր բուն ունի և բնի վրա ճյուղերի ու տերևների պսակ ◆ Արագիլը բույն է դրել հաստաբուն, բարձրադիտակ կաղնի ծառի վրա, որի կատարը հասել էր մինչև ամպեր։ ◆ Անտառում երևուն են հացենի Արված էծառերը նարնջագույն տերևներով, կաղնիները, բաց դեղին և կարմիր տերևներով տանձենիները։
այդպիսի բույսի ճյուղերից ու տերևներից մաքրած, բունը, գերան (խսկց․)
տունկ ◆ Ծառ ենք տնկում։
նույնն է՝ տոհմածառ ◆ Այսուհետև, երբ առհավետ հաստատվեց Բուրբոնների ծառը, այն օրերի հետքերը պետք է չքանան։ (Ի. Ինֆելդ) ◆ Առահետ հաստատվեց Բուրբունների ծառը։
բարձր ու գեղեցիկ հասակ (փխբ․)
պտուղների անունների սեռական հոլովի հետ կազմում է բույսերի բաղադրյալ անուններ, օրինակ՝ ծիրանի ծառ, թթի ծառ, դեղձի ծառ, խնձորի ծառ և այլն ◆ Ծիրանի ծառ, բարի իմ՛ տա, ճղքներդ իրար մի՛ տա։ ◆ Խնձորի ծառ։ ◆ Տանձի ծառ։ ◆ Նշի ծառ։
քնարերգության մեջ գործածվում է հաճախ որպես որևէ բանի իրականացման խորհրդանիշ ◆ Միայն մեկի ծառն երջանկության բուսնում է տասի ավերակներից։ (Հ.Հովհաննիսյան) (փխբ․) (բնստ․) ◆ Ածեք էն անուշ ու լավ երգերը, որ սար ու քար, հավք ու անասուն, ծառ ու ջուր լսեն։
ծառեր ◆ Ի՞նչ ծառ ունենք, որ ի՞նչ ողի քաշենք։
ընտանիք, կին, ամուսին ◆ ԵՎ երեմիայի ծառը ծաղկեց ու տվեց գույնզգույն պտուղներ ◆ Ծերունի Անդրեսան ուրախավավ։
բարձրահատակ տղա, մարդ ◆ Իմ զավակ, իմ ծառ եիկնասլաց, իմ խնդրություն, իմ սեր։
(գյուղտնտ․) (անտառ․) բազմամյա բույս` հաստ, փայտացած ու կեղևակալած, լավ արտահայտված գլխավոր ցողունով

Հոմանիշներ

տունկ, թուփ
բույս

Արտահայտություններ

մի ծառի պտուղ լինել – իրար մնան լինել, երկուսն էլ մի բան լինել
մի ծառի փուշ լինել – հավասարապես վատ, չար լինել
պտուղը ծառից հեռու չի ընկնում

Բաղադրյալ բառեր
ծառաբան ծառաբանություն ծառաբար ծառաջարդ մեծածառ քաջածառ խտածառ պտղածառ պտղատու ծառ չորացած ծառ դեկորատիվ ծառ գաճաճ ծառ մշտադալար ծառ անտառի սահմանագիծ

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

անգլերեն։ tree (en)
արաբերեն։ شَجَرَة (ar) իգ ‎(šajara)
բիրմաներեն։ သစ်ပင် (my) ‎(sacpang)
բուլղարերեն։ дърво́ (bg) չ ‎(dǎrvó)
գերմաներեն։ Baum (de) ար
դանիերեն։ træ (da) չ
էսպերանտո։ arbo (eo)
էստոներեն։ puu (et)
թուրքերեն։ ağaç (tr)
թուրքմեներեն։ agaç (tk)
իսլանդերեն։ tré (is) չ
իսպաներեն։ árbol (es) ար
իտալերեն։ albero (it) ար
լատվիերեն։ koks (lv) ար
լեհերեն։ drzewo (pl) չ
լիտվերեն։ medis (lt) ար
կատալաներեն։ arbre (ca) ար
կորեերեն։ 나무 (ko) ‎(namu)
հոլանդերեն։ boom (nl) ար

հունարեն։ δέντρο (el) չ ‎(déntro)
հունգարերեն։ fa (hu)
ճապոներեն։ 木 (ja) ‎(き, ki), 樹木 (ja) ‎(じゅもく, jumoku)
շվեդերեն։ träd (sv) չ
ույղուրերեն։ دەرەخ (ug) ‎(derex)
չինարեն։
հյուսիսային չինարեն։ 樹 (zh), 树 (zh) ‎(shù), 樹木 (zh), 树木 (zh) ‎(shùmù), 喬木 (zh), 乔木 (zh) ‎(qiáomù)
պորտուգալերեն։ árvore (pt) իգ
ջոնգքհա։ ཤིང ‎(shing)
ռուսերեն։ де́рево (ru) չ ‎(dérevo)
սուահիլի։ mti (sw) class 3/4
վիետնամերեն։ cây (vi)
վրացերեն։ ხე (ka) ‎(xe)
տիբեթերեն։ ཤིང ‎(shing)
ֆարյորերեն։ træ (fo) չ
ֆիններեն։ puu (fi)
ֆրանսերեն։ arbre (fr) ար

Աղբյուրներ

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Ժ․ Հ․ Վարդանյան, Հ․ Յա․ Սայադյան, Անտառագիտական և կանաչապատման տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Երևան, «ՀՀ ԳԱԱ բուսաբանական ինստիտուտի հրատարակչություն», 2008 — 338 էջ։
Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։