[go: up one dir, main page]

She O, ny o, yn queiggoo lettyr jeig as y kiarroo breeockle 'syn abbyrlhit Ladjynagh,[1] ta ymmydit ayns abbyrlhit ny Gaelgey noa-emshiragh as ayns abbyrlhittyn elley er feie ny cruinney. She onnane yn ennym va currit er 'sy Ghaelg ayns ny laaghyn t'er ny gholl shaghey.[2]

O
O o
Ymmyd
Screeu-chorys Script Ladjynagh
Sorçh Abbyrlhitagh
Çhengey vunneydagh Ladjyn
Coad-phoynt Unicode U+004F, U+006F
Soiaghey abbyrlhittagh 15
Shennaghys
Lhiasaghey
Traa ymmydit c. 700 RC – jiu
Sluightee
Shuyraghyn
Elley
Troa screeu Clee dys y jesh
Ta'n art shoh goaill stiagh aascreeuynyn sheeanagh 'syn Abbyrlhit Sheeanagh Eddyrashoonagh (IPA). Son stiurag vunneydagh da cowraghyn ASE, jeeagh er Cooney:ASE. Son yn anchaslys eddyr [ ], / / as ⟨ ⟩, jeeagh er ASE § Lhoobeenyn as streeanyn tessen-screeu.
O
O
Abbyrlhit Bunneydagh yn ASE
Aa Bb Cc Dd
Ee Ff Gg Hh Ii Jj
Kk Ll Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss Tt Uu Vv
Ww Xx Yy Zz

Shennaghys

reagh

T'ad gra dy daink O jeh screeu caslys jeh `Ayin 'syn abbyrlhit Proto-Sinaitagh. S’cosoylaghey dy daink eh jeh jalloo-screeuyn Egyptagh. V'eh çheet er screebagh farangagh cronnaneagh (ʕ), shen `Ayn (ع) 'syn abbyrlhit Arabagh jeianagh.

Dynlee ny Shenn Ghreagee cowraghyn breeockle, as er y fa nagh row corocklyn farangagh oc, ren ad ymmyd jeh'n lettyr shoh myr omicron son /o/. Ny s'anmey, eddyrscarrey ad y lettyr ayns omega (/oː/liauyr) as omicron (/o/ giare). Haink omicron trooid yn Etruscagh as Romanagh dys y chummey t'ayn nish.

'sy Ghaelg hene, ta'n lettyr çheet jeh'n abbyrlhit Baarleagh liorish obbyr John Phillips, Aspick Sodor as Mannin, as e lheid cairscreeu y yannoo son y Ghaelg ayns ny 1700yn.

Coadyn co-earrooder

reagh

Ayns Unicode, ta O mooar ec U+004F as o beg ec U+006F.[3]

Ayns ASCII, ta O mooar ec 79 as o beg ec 111. Ayns earrooyn jeesoil, shen 01001110 as 01101110.

Ayns EBCDIC, ta O mooar ec 214 as o beg ec 150.

Ayns HTML as XML, ta O mooar ec "O" as o beg ec "o".

Jeeagh er reesht

reagh

Imraaghyn

reagh
  1. "Latin alphabet". Encyclopædia Britannica.
  2. Kelly, Phil. "Lessoonyn Level 1". Feddynit magh er 11 Mean Souree 2024.
  3. Javascript Unicode Chart (en). Feddynit er 2009-03-08.