گزنده‌تباران
| گزنده‌تباران | |
|---|---|
| |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| زیرفرمانرو: | هوپس‌زیان |
| شاخه: | گزنده‌تباران |
گزنده‌تباران یا مَرجانیان یا کیسه تنان یا نیداریا (به انگلیسی: Cnidaria) شاخه‌ای از جانوران هستند، دارای تقارن شعاعی ساده که اندامک‌های نیش‌زننده‌ای به نام نخ‌کیسه (nematocyst) دارند؛ دولایه‌ای هستند و روپوست و شکم‌پوست (gastroderm) آنها را ماده‌ای به نام میان‌چسب (mesogloea) از هم جدا می‌کند.[۱]
مرجانیان را در طبقه‌بندی‌های قدیمی کیسه‌تنان می‌نامیدند ولی از آنجا که کیسه‌داران به جز مرجانیان، شانه‌داران را هم شامل می‌شد این طبقه‌بندی را رها کردند.
گزنده‌داران بیشتر دریازی هستند. بعضی در آب شیرین به سر می‌برند. بازوهایی به صورت شعاعی به اطراف می‌فرستند که کنیدوبلاستهای محتوی نماتوسیست دارند. بدن کیسه مانند است و این کیسه با مجرایی به خارج باز می‌شود که هم به منزله دهان و هم مخرج است. چند شکلی دارند و شامل مدوز یا پولیپ می‌شوند. لارو پلانولا دارند. ۱۰ هزار گونه دارند. شامل رده‌های زیر است:
- رده آب‌سان‌زیان (هیدروزوآ): اوبلیا، هیدر، فیزالیا
- رده فنجان‌زیان (سیفوزوآ): عروس‌های دریایی
- رده گل‌سان‌زیان (آنتوزوآ): شقایق‌های دریایی و مرجان‌ها
| جانوران |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع
[ویرایش]- ↑ واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب
- دانشنامهٔ رشد بایگانی‌شده در ۵ ژوئیه ۲۰۰۶ توسط Wayback Machine
- D. T. Anderson: Invertebrate Zoology. Oxford Univ. Press, Oxford ۲۰۰۱ (2nd ed.), ch. 3, p. ۳۱. ISBN 0-19-551368-1
