Calatayudeko Komunitatea
Calatayudeko Komunitatea | |
---|---|
Datu orokorrak | |
Mota | comarca of Aragon (en) eta erakunde |
Azalera | 2.518 km² |
Eponimoa | Community of Villages of Calatayud (en) corregimiento of Calatayud (en) Sobrecollida de Calatayud (en) vereda de Calatayud (en) |
Geografia | |
Koordenatuak | 41°21′N 1°38′W / 41.35°N 1.63°W |
Estatu burujabe | Espainia |
Autonomia | Aragoi |
Probintzia | Zaragozako probintzia |
Mendizaletasuna |
Calatayudeko Komunitatea Aragoiko (Espainia) eskualde bat da, Zaragozako probintziaren mendebaldean kokatua. Hiriburua Calatayud da. Calatayudeko herrixken komunitatearen figura politiko-administratibo historikoari zor dio izena.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]67 udalerrirekin, udalerri gehien dituen Aragoiko eskualdea da, eta Teruelgo Komunitatea eskualdearen antzeko biztanleria du; horrek eragin handia ematen dio hiriburuari, batez ere Aranda eta Daroca eskualdeetan, eta eskualdeari garrantzi handia ematen dio Aragoi barruan. Iparraldean Aranda eta Valdejalón ditu mugakide, ekialdean Campo de Cariñena eta Campo de Daroca, hegoaldean Señorío de Molina-Alto Tajo eskualdea (Guadalajarako probintzia) eta mendebaldean Tierra de Medinaceli eskualdea (Soriako probintzia).
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eskualde hau Alfontso I.ak musulmanei zonaldea konkistatu ondoren sortutako Calatayudeko Herrixken Komunitate zaharraren oinordekoa da. Komunitateek autonomia juridiko osoa zuten ekonomikoki eta militarki antolatzeko, horiek mugako lurretan ematen baitziren. Historikoki eskualdea handiagoa zen, gaur egun Soria eta Guadalajara udalerriak hartzen baitzituen.
Eskualde hau XIX. mendean sortutako Calatayudeko probintzia iragankorraren oinordekotzat ere har daiteke; gaur egungo Aranda, Daroca eta Valdejalón eta Jilocako eskualdeak barne hartzen zituen.
2001. urtean, deszentralizazioaren arloko transferentziak erabiliz, Calatayudeko Komunitatearen eskualdea sortu zen.
Ondarea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Asko dira eskualdean aurki daitezke monumentuak eta balio handiko ingurua.
Aztarnategiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Erromatar jatorrizko Bilbilis (Calatayud).
Elizak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gazteluak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bainuetxeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udalerriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hauek dira: Abanto, Alarba, Alconchel de Ariza, Alhama de Aragón, Aniñón, Arándiga, Ariza, Ateca, Belmonte de Gracián, Berdejo, Bijuesca, Bordalba, Bubierca, Cabolafuente, Calatayud, Calmarza, Campillo de Aragón, Carenas, Castejón de Alarba, Castejón de las Armas, Cervera de la Cañada, Cetina, Cimballa, Clarés de Ribota, Codos, Contamina, Embid de Ariza, El Frasno, Fuentes de Jiloca, Godojos, Ibdes, Jaraba, Malanquilla, Maluenda, Mara, Miedes de Aragón, Monreal de Ariza, Monterde, Montón, Morata de Jiloca, Morés, Moros, Munébrega, Nigüella, Nuévalos, Olvés, Orera, Paracuellos de Jiloca, Paracuellos de la Ribera, Pozuel de Ariza, Ruesca, Sabiñán, Sediles, Sisamón, Terrer, Tobed, Torralba de Ribota, Torrehermosa, Torrelapaja, Torrijo de la Cañada, Valtorres, Velilla de Jiloca, Villafeliche, Villalba de Perejil, Villalengua, Villarroya de la Sierra eta La Vilueña.
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]# | Biztanleria (2019) | |
---|---|---|
01 | Calatayud | 20.024 |
02 | Ateca | 1.726 |
03 | Ariza | 1.115 |
04 | Alhama de Aragón | 1.020 |
05 | Maluenda | 922 |
Lurraldea eta biztanleria
[aldatu | aldatu iturburu kodea](km²) |
guztitik |
(2006) |
guztitik |
(biz./km²) |
(metroak) |
Calatayudetik (km) |
||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Abanto | 63,30 | 2,52 | 145 | 0,36 | 2,29 | 922 | ||
Alarba | 18,90 | 0,75 | 146 | 0,36 | 7,72 | 844 | 21,10 | |
Alconchel de Ariza | 34,80 | 1,39 | 116 | 0,29 | 3,33 | 896 | 60,8 | |
Alhama de Aragón | 31,20 | 1,24 | 1.259 | 2,91 | 37,60 | 664 | 28,00 | |
Aniñón | 51,90 | 2,07 | 822 | 2,04 | 15,84 | 729 | 14,10 | |
Arándiga | 50,10 | 2,00 | 430 | 1,07 | 8,58 | 462 | 31,00 | |
Ariza | 102,70 | 4,09 | 1.242 | 3,08 | 12,09 | 713 | 40,80 | |
Ateca | 84,74 | 3,38 | 2.068 | 5,12 | 24,40 | 600 | 14,80 | |
Belmonte de Gracián | 42,40 | 1,69 | 221 | 0,55 | 5,21 | 646 | 12,90 | |
Berdejo | 19,90 | 0,79 | 70 | 0,17 | 3,52 | 990 | 43,60 | |
Bijuesca | 56,60 | 2,26 | 136 | 0,34 | 2,40 | 918 | 45,40 | |
Bordalba | 41,40 | 1,65 | 89 | 0,22 | 2,15 | 1.000 | 53,1 | |
Bubierca | 29,50 | 1,18 | 90 | 0,22 | 3,05 | 647 | 24,10 | |
Cabolafuente | 39,20 | 1,56 | 54 | 0,13 | 1,38 | 977 | 53,70 | |
Calatayud | 154,90 | 6,18 | 20.040 | 49,65 | 129,37 | 536 | -- | Campiel, Carramolina, Embid de la Ribera, Huérmeda, Marivella, Ribota, San Ramón, Torres. |
Calmarza | 28,30 | 1,13 | 79 | 0,20 | 2,79 | 839 | 53,10 | |
Campillo de Aragón | 36,80 | 1,47 | 168 | 0,42 | 4,57 | 1.054 | 41,90 | |
Carenas | 31,30 | 1,25 | 213 | 0,53 | 6,81 | 653 | 23,30 | |
Castejón de Alarba | 17,40 | 0,69 | 107 | 0,27 | 6,15 | 916 | 25,60 | |
Castejón de las Armas | 16,20 | 0,65 | 114 | 0,28 | 7,04 | 660 | 17,70 | |
Cervera de la Cañada | 29,80 | 1,19 | 329 | 0,82 | 11,04 | 703 | 14,00 | |
Cetina | 71,30 | 2,84 | 693 | 1,72 | 9,72 | 675 | 34,60 | |
Cimballa | 32,00 | 1,28 | 131 | 0,32 | 4,09 | 904 | 43,00 | |
Clarés de Ribota | 18,50 | 0,74 | 100 | 0,25 | 5,41 | 943 | 30,70 | |
Codos | 62,10 | 2,48 | 261 | 0,65 | 4,20 | 751 | 33,60 | |
Contamina | 13,70 | 0,55 | 50 | 0,12 | 3,65 | 669 | 30,40 | |
Embid de Ariza | 41,40 | 1,65 | 62 | 0,15 | 1,50 | 675 | 41,90 | Casa de la Vega. |
(km²) |
guztitik |
(2006) |
guztitik |
(biz./km²) |
(metroak) |
Calatayudetik (km) |
||
El Frasno | 48,60 | 1,94 | 477 | 1,18 | 9,81 | 682 | 17,80 | Aluenda, Inogés, Pietas. |
Fuentes de Jiloca | 27,40 | 1,09 | 284 | 0,70 | 10,36 | 570 | 18,20 | |
Godojos | 16,70 | 0,67 | 55 | 0,14 | 3,29 | 787 | 38,00 | |
Ibdes | 55,80 | 2,22 | 525 | 1,30 | 9,41 | 743 | 34,10 | |
Jaraba | 42,90 | 1,71 | 326 | 0,81 | 7,60 | 767 | 40,30 | |
Malanquilla | 36,30 | 1,45 | 131 | 0,32 | 3,61 | 1.002 | 35,60 | |
Maluenda | 40,20 | 1,60 | 1.075 | 2,66 | 26,74 | 581 | 8,70 | |
Mara | 20,80 | 0,83 | 207 | 0,51 | 9,95 | 688 | 16,20 | |
Miedes de Aragón | 54,90 | 2,19 | 468 | 1,16 | 8,52 | 758 | 20,70 | |
Monreal de Ariza | 61,60 | 2,46 | 220 | 0,55 | 3,57 | 771 | 49,10 | Granja de San Pedro. |
Monterde | 55,40 | 2,21 | 221 | 0,55 | 3,99 | 790 | 30,10 | Llumes. |
Montón | 17,30 | 0,69 | 123 | 0,30 | 7,11 | 633 | 21,30 | |
Morata de Jiloca | 23,20 | 0,93 | 292 | 0,72 | 12,59 | 619 | 14,20 | |
Morés | 21,30 | 0,85 | 447 | 1,11 | 20,99 | 443 | 28,70 | Purroy. |
Moros | 54,10 | 2,16 | 469 | 1,16 | 8,67 | 791 | 24,50 | |
Munébrega | 41,20 | 1,64 | 431 | 1,07 | 10,46 | 749 | 14,80 | |
Nigüella | 30,40 | 1,21 | 91 | 0,23 | 2,99 | 491 | 35,20 | |
Nuévalos | 41,40 | 1,65 | 342 | 0,85 | 8,26 | 724 | 26,00 | La Tranquera, Lugar Nuevo, Monasterio de Piedra. |
Olvés | 20,40 | 0,81 | 112 | 0,28 | 5,49 | 807 | 15,20 | |
Orera | 20,00 | 0,80 | 122 | 0,30 | 6,10 | 700 | 20,00 | |
Paracuellos de Jiloca | 32,20 | 1,28 | 507 | 1,26 | 15,75 | 486 | 5,00 | |
Paracuellos de la Ribera | 15,10 | 0,60 | 199 | 0,49 | 13,18 | 486 | 22,80 | |
Pozuel de Ariza | 22,80 | 0,91 | 24 | 0,06 | 1,05 | 695 | 52,70 | |
Ruesca | 11,70 | 0,47 | 82 | 0,20 | 7,01 | 764 | 19,80 | |
Sabiñán | 16,60 | 0,66 | 741 | 1,84 | 44,64 | 451 | 26,10 | |
Sediles | 11,60 | 0,46 | 100 | 0,25 | 8,62 | 739 | 12,80 | |
Sisamón | 41,80 | 1,67 | 53 | 0,13 | 1,27 | 1050 | 50,50 | |
(km²) |
guztitik |
(2006) |
guztitik |
(biz./km²) |
(metroak) |
Calatayudetik (km) |
||
Terrer | 33,90 | 1,35 | 541 | 1,34 | 15,96 | 561 | 6,70 | Azucarera. |
Tobed | 37,70 | 1,50 | 276 | 0,68 | 7,32 | 638 | 35,90 | |
Torralba de Ribota | 32,90 | 1,31 | 187 | 0,46 | 5,68 | 625 | 10,30 | |
Torrehermosa | 21,20 | 0,85 | 92 | 0,23 | 4,34 | 839 | 56,20 | |
Torrelapaja | 14,80 | 0,59 | 42 | 0,10 | 2,84 | 1.004 | 39,70 | Tomillares. |
Torrijo de la Cañada | 75,00 | 2,99 | 314 | 0,78 | 4,19 | 725 | 33,50 | |
Valtorres | 3,40 | 0,14 | 117 | 0,29 | 34,41 | 678 | 22,30 | |
Velilla de Jiloca | 10,40 | 0,41 | 95 | 0,24 | 9,13 | 597 | 10,30 | |
La Vilueña | 8,50 | 0,34 | 116 | 0,29 | 13,65 | 700 | 18,00 | |
Villafeliche | 22,30 | 0,89 | 199 | 0,49 | 8,92 | 638 | 22,40 | |
Villalba de Perejil | 13,70 | 0,55 | 121 | 0,30 | 8,83 | 633 | 10,90 | |
Villalengua | 40,30 | 1,61 | 389 | 0,96 | 9,65 | 770 | 27,80 | |
Villarroya de la Sierra | 91,90 | 3,66 | 600 | 1,49 | 6,53 | 734 | 19,40 | |
Total | 2.508,04 | 40.362 |