Sorbus hybrida
Sorbus hybrida Sorbus generoko zuhaitza da, jatorriz Eskandinaviakoa. Europako endemismo hau bitxikeria bezala aurki daiteke Euskal Herrian, Gorostiaga, Urkilla eta Altzania, edo Leireko mendilerroan. Erraz bereiz daiteke hostoen oinean foliolo aske pare bat edo bi izan ohi dituelako.
Sorbus hybrida | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Ordena | Rosales |
Familia | Rosaceae |
Leinua | Maleae |
Generoa | Hedlundia |
Espeziea | Hedlundia hybrida |
Basionimoa | Crataegus hybrida |
Ezaugarriak
aldatu15 m arteko zuhaitza da. Adar gazteak iletsuak dira, eta begiak nahiko ilupadunak eta ez likatsuak. Zurtoinaren azala leuna eta grisaxka. 60 cm-tik gorako diametroko zurtoina.
Hostoak
aldatuHosto bakunak, obal-lantzeolatuak. Zenbaitek oinaldean 1 - 2 (-5) gingil-pare aske izaten dituzte. Erdialdean ebakidura gero eta txikiagoa duten 3 - 4 pare, eta, puntan zerradura bikoitza. Gainaldean apur bat ilupadunak dira eta azpialdean ilupa gris-zurixkarekin estaliak.
Loreak
aldatuLoreak korinbotan elkartuta, eta, infloreszentziaren adarra trinkoki ilupaduna loraldian eta ia glabroa fruitu-garaian. Kaliza 5 sepaloz osatua, ilupadunak kanpoaldetik; korolak 5 petalo, zuriak eta, ilegabeak edo ia ilegabeak. Androzeoak 18 - 20 estamine, harizpi glabroekin eta, antera zuri-horixka edo krema-kolorekoekin; ginezeoak 2 - 3 karpelo, oinaldean soldatuak eta beste hainbeste estilo libre, oinaldean ilupadunak.
Fruituak
aldatuFruituak pomo biribilduak dira eta gorriak. Barruan 1 edo 2 hazi obatu dituzte.
Banaketa
aldatuNorvegian, Suedia ekialdean, Finlandia hego-mendebaldean eta herrialde baltikoetako leku batzuetan. Hortaz aparte Europa erdialdean eta hego-mendebaldean han-hemenka sakabanatuta. Euskal Herrian bitxikeria moduan aurki daiteke Gorostiaga, Urkilla eta Altzania edo, Leire bezalako mendilerroetan.
Ekologia
aldatuUrkidi, harizti eta pagadietako soilgune eta mendeletan bizi da. Lurzoru azidoak behar ditu, beraz, mendi silizeotan aurkituko dugu bereziki.
Fenologia
aldatuMaiatzetik ekainera loratzen da.
Erabilera
aldatuTarteka apaintzeko landatzen da Europa iparraldean, baina beste zenbait Sorbus baino gutxiago.
Erreferentziak
aldatu- Edukiaren zati bat EuskalNatura.eus webgunetik hartu da, copyrightaren jabeak onartu baitu hango testu-edukiak Euskarazko Wikipedian CC BY-SA 3.0 ES Aitortu-PartekatuBerdin 3.0 Espainia lizentziarekin argitaratzea, baldin eta iturria aipatzen bada (ikusi eztabaida orria).