Alex Angulo

Alejandro Angulo León (Erandio, 1953ko apirilaren 12a - Fuenmayor, Errioxa, 2014ko uztailaren 20a), ezagunagoa Alex Angulo izen-deiturez, bizkaitar aktorea izan zen. Besteak beste, El día de la bestia eta Muertos de risa filmetako protagonista izateagatik eta hiru aldiz Goya Sarietara deitua izanagatik da ezaguna.

Alex Angulo
(2010) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alejandro Angulo León
Jaiotza	Erandio, 1953ko apirilaren 12a
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Heriotza	Fuenmayor, 2014ko uztailaren 20a (61 urte)
Heriotza modua	istripuzko heriotza: auto istripua
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	aktorea

Biografia eta lana

Alejandro Angulo León Erandion jaio zen, Bizkaian, 1953ko apirilaren 12an.

Gaztetatik eduki zuen artista sena, baina hala ere, Irakasle ikasketak burutu zituen, eta behin amaitutakoan, urtebetez aritu zen lanbidean. Baina fakultateko ikasle garai haiek bere etorkizuna landu zuten, eta ez soilik pedagogia arloari dagokionez; 18 urte besterik ez zituen, aktore izateko ametsa jarraituz, Karraka antzerki-taldearen casting-era aurkeztu zenean; Ramón Barearen esanetar jarri zen eta haren ibilaldi profesionaleko ondorengo proiektu ugaritan ere horrela izango zen. Talde hartan onartua izan ondoren, Angulok hurrengo hamarkada antzeztokitik aztzeztokira igaro zuen.

1981ean, aktoreak bere lehen aukera zinematografikoa jaso zuen Imanol Uriberen eskutik, La fuga de Segovia filmean, Anot pertsonaia egokituko zitzaiolarik. Paper haren ondoren, Alex Angulo ETBko saio desberdinetan parte hartzen hasi zen, antzezlanak bidean ahaztu gabe: Con los pies en el agua, Bertan Zoro komedian edo Antxon Urrosoloren Detrás del Sirimiri programan, adibidez.

Hiru urte zinematik urrun ibili ondoren, Angulok Alfonso Arandiaren El anónimo (1990) filman hartu zuen parte, Enrique Urbizuk Todo por la pasta (1990) filma berriko partaide izateko eskatu baino lehen. Azken honetan, Antonio Resines, Kiti Manver eta María Barrancorekin egin zuen lan, besteak beste. Todo por la pastaren zuzendaritza artistikoa Álex de la Iglesia gazte euskaldunak egin zuen. Bera izan zen Angulo konbentzitu zuena zuzendariaren Mirindas asesinas (1991) izeneko lehen film laburreko protagonista izateko. Garai hartan, bikoizle lanetan ere aritu zen Alex.

Angulok eta Álex de la Iglesiak batera egin zuten lan geroago ere, Acción mutante (1993), El día de la bestia (1995) eta Muertos de risa (1999) filmetan adibidez. Garbi dago pelikula hauetan izan zuen partaidetzak Goya Sarietara deitua izateko balio izan ziola, gizonezto aktore onenaren mailan eta gizonezko bigarren aktore onenaren mailan. 2010ean, azken maila horretara deitua izan zen berriro Óscar Aibarren El gran Vázquez filman egindako paper bikainarengatik. Bitxikeria gisa, Goya Sarietara deitua izan zen pelikula guztietan, Santiago Seguraren alboan egin zuen lan.

1990eko hamarkadaren bukaeran, Blas Castellote pertsonaia interpretatzen hasi zen Periodistas telesailan. Lau urtez egin zuen lan bertan, ia ehun kapitulu grabatu zituelarik eta protagonismoa José Coronado, Amparo Larrañaga edo María Pujalterekin partekatuz. Hori izan zen bere bizitzan zehar telebistan izan zuen paper nabarmenena.

Telesailaren garaian, ez zuen zinema alde batera utzi, Daniela Fejerman eta Inés Parísen A mi madre le gustan las mujeres (2002), edo Jordi Mollàren No somos nadie (2002) filmetan parte hartu zuelarik.

Geroago, Ramón Barearen El coche de pedales (2004) pelikularen partaide izan zen; baita Guillermo del Tororen El laberinto del fauno (2006), Max Lemckeren Casual Day (2007), Fernando González Molinaren Fuga de cerebros (2009) eta Gorka Merchánen La casa de mi padre (2009).

2006an telebistara itzuli zen Aquí no hay quien viva telesailean kolaboratuz eta Telecincoko Tirando a dar telesail berrian. Baina, azken hau kapitulu gutxi batzuen ondoren, baztertua izan zen.

2007 eta 2008 artean, Manuel Serrano komisarioa interpretatu zuen Hermanos y detectives telesaiaren bertsio espainiarrean, Telecincon emandakoan. Gainera, Cuéntame cómo pasó telesaileko hamargarren denboraldiko azken kapituluan ere atera zen, TVEn, 2008ko abenduaren 25ean, Florencio pertsonaiari bizia emanez eta, era berean, Charles Dickensen Cuento de Navidad eleberriari keinu bat eginez.

2010ean, El gran Vázquezen esku hartu zuen, Manuel Vázquez kondairalariaren bizitza kontatzen zuena, La familia Cebolleta, Las hermanas Gilda eta Anacleto, isileko agente telesailen sortzailearena, alegia. Ana de Mendozaren (Eboliko printzesa) miniserie bateko partaide ere izan zen.

2011n 14 de abril. La República telesaila filmatu zuen, TVEren eskutik, espainiar historian sekulako garrantzizkoa izan zen egunkari historiko baten bilakaera islatzen duena. Pelikula ugari ere filmatu zituen, Paula Ortizen debuta azpimarratuz, De tu ventana a la mía. Baita José Luis García Sánchezzen Los muertos no se tocan, nene (2011), Rafael Azconaren obra homonimoan oainarritua, 1958an hasitako El pisito eta El cochecito trilogia osatzen duena, bere garaian, zentsura zela-eta, zinemara ez zirenak iritsi. Urtea amaitzeko, Angulok Radio Nacional de Españan, Drácula eta Brianen bizitza fikzio soinudunetan ere parte hartu zuen.

2012. urte hasieran, Antena 3en Toledo: Cruce de Destinos telesaiarekin itzuli zen.

2014ko uztailaren 20an, auto istripu batean hil zen Fuenmayorren (Errioxa) AP-68 errepidetik ateratzean.

Istripuaren unean, Bendita calamidad ari zen filmatzen; 6 egun besterik ez zeramatzan eta, ordu gutxi batzuk geroago, bertan behera geratu zen. Abuztuaren 4tik 2014ko irailaren 5era arte, aurrera jarraitzea erabaki zuten eta Luis Varelak Angulo ordezkatu zuen.

Lanak

Zinema

Film luzeak

• La fuga de Segovia (1981), Imanol Uribek zuzenduta.
• El amor de ahora (1987), Ernesto Del Ríok zuzenduta.
• Tu novia está loca (1988), Enrique Urbizuk zuzenduta.
• El anónimo... ¡vaya papelón! (1990), Alfonso Arandiak zuzenduta.
• El rey pasmado (1991), Imanol Uribek zuzenduta.
• Todo por la pasta (1990), Enrique Urbizuk zuzenduta.
• La mujer de tu vida 2: La mujer gafe (1992), Ernesto Del Ríok zuzenduta.
• Acción mutante (1992), Álex de la Iglesiak zuzenduta.
• Marbella antivicio (1994), Álex de la Iglesiak zuzenduta.
• Los peores años de nuestra vida (1993), Emilio Martínez Lázarok zuzenduta.
• El día de la Bestia (1995), Álex de la Iglesiak zuzenduta.
• Hola, ¿estás sola? (1995), Icíar Bollaínek zuzenduta.
• Sálvate si puedes (1995), Joaquín Trincadok zuzenduta.
• Así en el cielo como en la tierra (1995), José Luis Cuerdak zuzenduta.
• Brujas (1995), Álvaro Fernández Armerok zuzenduta.
• Matías, juez de línea (1996), La Cuadrillaren filma.
• Calor... y celos (1996), Javier Rebollok zuzenduta.
• Un solo de cello (1997), Daniel Cebriánek zuzenduta.
• Sólo se muere dos veces (1997), Esteban Ibarretxek zuzenduta.
• Dos por dos (1997), Eduardo Mencosek zuzenduta.
• Carne tremula (1997), Pedro Almodóvarrek zuzenduta.
• Grandes ocasiones (1998), Felipe Vegak zuzenduta.
• Los años bárbaros (1998), Fernando Colomok zuzenduta.
• Sexo por compasión (1999), Laura Mañák zuzenduta.
• Muertos de risa (1999), Álex de la Iglesiak zuzenduta.
• A mi madre le gustan las mujeres (2002), Daniela Fejerman eta Inés Parísek zuzenduta.
• Todo menos la chica (2002), Jesús R. Delgadok zuzenduta.
• No somos nadie (2002), Jordi Mollàk zuzenduta.
• Poniente (2002), Chus Gutiérrezek zuzenduta.
• El oro de Moscú (2003), Jesús Bonillak zuzenduta.
• El coche de pedales (2004), Ramón Barea zuzenduta.
• Isi/Disi - Amor a lo bestia (2004), Chema de la Peñak zuzenduta.
• Otros días vendrán (2005), Eduard Cortések zuzenduta.
• La crisis carnívora (2006), Pedro Riverok zuzenduta.
• Baso ilunean (2006), Koldo Serrak zuzenduta.
• El laberinto del fauno (2006), Guillermo del Torok zuzenduta.
• Casual Day (2007), Max Lemckek zuzenduta.
• Imago mortis (2008), Stefano Bessonik zuzenduta.
• Fuga de cerebros (2009), Fernando González Molinak zuzenduta.
• La casa de mi padre (2009), Gorka Merchánek zuzendua.
• Imago Mortis (2009), Stefano Bessonik zuzendua.
• El gran Vázquez (2010), Óscar Aibarrek zuzendua.
• Un mundo casi perfecto (2011), Esteban Ibarretxe eta José Miguel Ibarretxek zuzendua.
• Área de descanso (2011), Michael Aguilók zuzendua.
• Los muertos no se tocan, nene (2011), José Luis García Sánchezek zuzendua.
• De tu ventana a la mía (2011), Paula Ortizek zuzendua.
• Zipi y Zape y el club de la canica (2013), Oskar Santosek zuzendua.
• Justi&Cía (2014), Ignacio Estareguik zuzendua.
• A escondidas (2014), Mikel Ruedak zuzendua.
• Bendita calamidad (2015), Gaizka Urrestik zuzendua.

Film laburrak

• Mirindas asesinas (1991), Álex de la Iglesiak zuzenduta.
• Entretiempo (1992), Santiago García de Leánizek zuzenduta.
• Los amigos del muerto (1993), Icíar Bollaínek zuzenduta.
• La leyenda de un hombre malo (1994), Myriam Ballesterosek zuzenduta.
• Lourdes de segunda mano (1995), Chema de la Peñak zuzenduta.
• La boutique del llanto (1995), Iñaki Peñafielek zuzenduta.
• Adios Toby, adios (1995), Ramon Bareak zuzenduta.
• Ya vienen los reyes (1996), Luis Oliverosek zuzenduta.
• Matías, juez de línea (1996), Santiago Aguilar eta Luis Guridik zuzenduta.
• Muerto de amor (1997), Ramón Barea eta José María Larak zuzenduta.
• Luis Soto (1997), Irene Arzuagak zuzenduta.
• Completo comfort (1997), Juan Flahnek zuzenduta.
• Lorca (1998), Iñaki Elizaldek zuzenduta.
• Un mal viaje (2002), Freddie Cheronnek zuzenduta.
• Yo me adapto (2002), Diego Lublinsky eta Guido Lublinskyk zuzenduta.
• Expreso nocturno (2003), Imanol Ortiz Lopezek zuzenduta.
• Dientes de leche (2004), Claus Grotenek zuzenduta.
• Lo que el ojo no ve (2004), José Brañak zuzenduta.
• A falta de pan (2005), Martín Rosetek zuzenduta.
• El hueco de Tristán Boj (2008), Paula Ortizek zuzendua.
• ¿Qué será de baby Grace? (2009), Armand Rovirak zuzendua.
• Enarmonía (2009), David R. Losadak zuzendua.
• Desastre(s) (2010), Ivan Cortazarrek zuzendua.
• La mujer del hatillo gris (2011), Luis Trapiellok zuzendua.
• Agua! (2012), Mikel Ruedak zuzendua.
• 3665 (2013), Miguel Ángel Refoyok zuzendua.
• Namnala (2014), Nacho Solanak zuzendua.

Telebista

• Con los pies en el agua, ETB2an
• Bertan Zoro, ETB1ean
• Detrás del Sirimiri, ETB2an
• Los ladrones van a la oficina (1993)
• Villarriba y Villabajo (1994)
• Periodistas (1998-2002)
• El tránsfuga (2003)
• Siete Vidas (2004)
• El comisario (2004)
• Maneras de sobrevivir (2005)
• Aquí no hay quien viva (2006)
• Tirando a dar (2006)
• Hermanos y detectives (2007)
• La princesa de Éboli (2010)
• Tierra de lobos (atal bat, 2010)
• 14 de abril. La República (12 atal, 2011-¿?)
• El precio de la libertad (2011)
• Toledo: Cruce de Destinos (13 atal, 2012)
• La conspiración (2012)
• Gran Reserva. El origen (2013)

Sariak

Goya Sariak

Urtea	Kategoria	Filma	Emaitza
2000	Gizonezko bigarren mailako aktore onena	Muertos de risa	Izendatua
1996	Gizonezko aktore onena	El día de la Bestia	Izendatua

Horietaz gain, 2010ean Donostiako Zinemaldiko 58. edizioan Zinemira Saria jaso zuen eta baita Ponferradako Zinema jaialdiko Retina Saria ere.

Kanpo loturak

• Alex Anguloren biografia Euskonews Gaztea. Gaztea.euskonews.com

• Datuak: Q3178500
• Multimedia: Álex Angulo / Q3178500