Maurice Utrillo
Maurice UTRILLO, naskiĝnome Maurice VALADON (naskiĝis la 26-an de decembro 1883 en Parizo - mortis la 5-an de novembro 1955 en Dax) estas franca pentristo.
Biografio
redaktiNaskiĝinta iun tagon de Kristnasko, straton Du Poteau en Montmartre, kvartalo de Parizo, Utrillo estas unu el malmultaj famaj pentristoj de Montmartre kiu naskiĝis tie. Li estas la filo de Marie-Clémentine Valadon, kiu ŝanĝis sian antaŭnomon al «Suzanne», kiun ŝi opiniis pli eleganta, kaj de nekonata patro. Ŝi fariĝis modelo de Puvis de Chavannes, Pierre-Auguste Renoir (kiu nomis ŝin «Maria»), de Toulouse-Lautrec kaj multaj aliaj montmartraj pentristoj. Observante ilin ŝi lernis pentradon kaj ekfaris siajn unuajn desegnojn (ŝia filo estis unu el ŝiaj preferataj modeloj kiam li akceptis pozi). Ŝi estis prezentita al la majstro Edgar Degas kiu instruis al ŝi kelkajn teĥnikaĵojn, kuraĝigis ŝin pentri kaj estis ŝia unua aĉetanto.
La infaneco de Maurice disvolviĝis ĉe sia avino, al kiu sia patrino konfidis lin. Ekde la aĝo de 18 jaroj, li plurfoje restadis en frenezulejo. Li iom post iom dronis en alkoholo, kiu kaŭzis al li multajn damaĝojn (perforto, demenco). Liaj studoj estis afektitaj pro tio. Tamen, liaj terapioj savis lin kaj eble kontribuis riveli lian genion. Ĉiuokaze, li ricevis kuraĝigojn de sia patrino kiam ŝi pensis malkovri novan talenton en li. Maurice Utrillo tiam renkontis pentriston Alphonse Quizet kaj komencis regule pentri ekde 1910 kaj sukcesis vivteni sin per sia pentrado. Li faris multajn pentraĵojn dum pluraj jardekoj kaj estis multe kopiata (ekzistas amaso da falsaj kaj pridubindaj verkoj).
Ekde la 1920-aj jaroj, li fariĝis famkonata pentristo kaj la franca registaro honorigis lin per kruco de Honora Legio en 1929.
En 1935, li edziĝis al Lucie Valore kun kiu li poste loĝis en Le Vésinet. Ŝi ludis rolon en la mastrumado de la financoj de la paro kaj prizorgis Maurice por malhelpi lian refalon en alkoholismo.
Li mortis la 5-an de novembro 1955 en Dax, kie li vizitis kuracbanlokon kun sia edzino kaj estis enterigita en Tombejo Saint-Vincent en Montmartre, Parizo, fronte al kabaredo Lapin Agile.
Lia verkaro
redaktiMaurice Utrillo plejparte pentris pejzaĝojn, kie ofte aperas homaj konstruaĵoj. Dum lia kariero, li pentris multnombrajn urbajn pejzaĝojn, plejparte vidaĵojn de Kvartalo Montmartre. Lia stilo estas tiom specifa, ke estas malfacile klasifiki lin en tiun aŭ alian movadon.
Eblas distingi tri periodojn en lia verkaro:
- Periodo de Montmagny de 1904 al 1910;
- Blanka periodo de 1910 al 1914: blankaj formoj kaj tonoj elstaras;
- Bunta periodo de 1922 al 1955: vivaj kaj gajaj tonoj elstaras.
Liaj verkoj
redakti- Moulin de la Galette en San Francisco Museum of Modern Art en San Francisco
- La maison Rose à Montmartre en San Francisco Museum of Modern Art en San Francisco
- Rue Custine à Montmartre en Ermitejo (muzeo) en Sankt-Peterburgo en Rusio
- Église du Sacré-Cœur, de la rue Saint-Rustique en Museum of Fine Arts en Bostono
- Scène d'une rue de banlieue en Museum of Fine Arts en Bostono
- Le Lapin Agile en Arthur Ross Gallery en la Universitato de Pensilvanio
- Le mur Rouge aŭ Boulevard de la Chapelle en Cincinnati Art Museum en Ohio
- The Inn at Robinson en Cleveland Museum of Art en Ohio.
- Rue à Sannois en Courtauld Institute of Art en Londono
- La butte Pinson (1906) en Stiftung Sammlung E. G. Bührle en Zuriko
- Porte Saint-Martin à Paris (1908) en Stiftung Sammlung E. G. Bührle en Zuriko
- Eglise de Villiers le Bel (1910) en Privata Kolekto
- Fleurs en Fred Jones Jr. Museum of Art en la Universitato de Oklahoma
- Église Saint Pierre de Montmartre (1930) en Židovské muzeum v Praze en Prago
- Le Donjon rue de Veaux (1932) en Židovské muzeum v Praze en Prago
- Tarbes aŭ Winter street scene in Tarbes (1935)
Muzeo
redaktiLa musée Utrillo-Valadon situanta en Sannois, urbo de Val-d'Oise, estas la sola en la mondo ekskluzive dediĉita al la pentristo kaj lia patrino, Suzanne Valadon. Ĝi prezentas tridekon da verkoj de la artisto kaj rekonstruon de lia ateliero.
Bibliografio
redakti- Utrillo, sa vie, son œuvre, Jean Fabris, Claude Wiart, Alain Buquet, Jean-Pierre Thiollet, Jacques Birr, Catherine Banlin-Lacroix, Joseph Foret, Éditions Frédéric Birr, Parizo, 1982
- Utrillo Folie ? Jean Fabris, Editions Galerie Pétridès, Parizo 1992.
- Suzanne Valadon, Michel Peyramaure, 2 volumoj, Robert Laffont Pocket N°10683-10684
Vidu ankaŭ
redaktiEksteraj ligiloj
redakti- Grupiĝo de naciaj muzeoj Alklaku al "Recherche", kaj skribu la nomon de la artisto en "Recherche simple".
- Oficiala retejo de Maurice Utrillo Arkivigite je 2011-02-01 per la retarkivo Wayback Machine
- Maurice Utrillo en Artcyclopedia
- Biografio de Maurice Utrillo Arkivigite je 2011-09-27 per la retarkivo Wayback Machine
- Ekspozicio Utrillo Valadon