Jezuitoj
La Societo de Jesuo (latine Societas Jesu, SJ) estas katolika ordeno kaj societo de apostola vivo.
| Jezuitoj | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Katolika religia ordeno regula kleriko organizaĵo 
| |||||
| Komenco | 1540 vd | ||||
| Geografia situo | 41° 54′ 5″ N, 12° 27′ 38″ O (mapo)41.90136111111112.460611111111Koordinatoj: 41° 54′ 5″ N, 12° 27′ 38″ O (mapo) | ||||
| Sidejo | preĝejo de la Jesuo | ||||
| |||||
 Jezuitoj | |||||
| Moto | Ad maiorem Dei gloriam | ||||
| Fondinto(j) | Ignaco Lojola • Francisko Ksavero • Pierre Favre • Holy Companions vd | ||||
| Filioj | Jesuit Refugee Service (en)  Jesuit Volunteer Corps (en) vd
| ||||
| |||||
| Posedatoj | Castle of Xabier (en) Boix House (en) Casa da Torre (en) Universitato Loyola (Andaluzio) St. Ignatius College (en) Catholic Standard (en) Camp Ekon (en) Radio Marañón (en) Pontifical Biblical Institute (en) Razón y Fe (en) Colegio Mayor Loyola (en) La Civiltà Cattolica (en) Zeitschrift für katholische Theologie (en) Colegio Mayor Universitario Loyola (Madrid) (en) Orientierung (en) Christus (en) America (en) Nouvelle Revue théologique (en) Engenho de Sergipe do Conde (en) vd
| ||||
| Retejo | Oficiala retejo | ||||
Historio
redaktiLa societo estis fondita en Parizo la 15-an de aŭgusto 1534 de Ignaco Lojola kaj amikoj liaj, kaj aprobita en 1540 de papo Paŭlo la 3-a. La nomo jezuitoj unue estis moknomo uzata de kontraŭuloj, nur poste transprenita.
En la tempo post sia fondiĝo la ordeno havis grandan politikan influon, ĉar multaj konfesigistoj de regantoj estis jezuitoj. Por firmigi la eklezion kaj disvastigi la fidon la ordeno tre aktivis en Edukado kaj misiado. Konata jezuita misiisto estis Sankta Francisco Xavier.
En 1773 papo Klemento la 14-a nuligis la ordenon kaj kaŭzis persekutadon de la jezuitoj. En 1814 Pio la 7-a repermesis la ordenon. Intertempe multaj jezuitoj rifuĝis en Rusio kaj Prusio. En Svislando la ordeno estis malpermesita de 1848 ĝis 1973.
De la 20-a jarcento la jezuitoj estas inter la progresema parto de la katolikaro. La jezuito Pierre Teilhard de Chardin grave kontribuis al la teologia interpacigo de katolikismo kaj moderna scienco.
La ordeno nun havas ĉirkaŭ 20.000 membrojn en 112 landoj.
Membreco kaj strukturo
redaktiPor aniĝi necesas finita studo de teologio kaj plia scienca fako. Strikta obeo al la ordena disciplino (latine perinde ac cadaver = kvazaŭ kadavro) estas fundamenta principo. Societanoj portas malantaŭ la nomo la siglon "SJ". Simbolo aŭ emblemo de la ordeno estas la tri grekaj literoj "ΙΗΣ", komenco de la greka nomo de Jesuo; ili ankaŭ estas latinigitaj kiel "IHS" kaj tiam interpretataj kiel akronimo de la esprimo Iesum Habemus Socium (= ni havas Jesuon kiel kunulon). La devizo de la ordeno estas Omnia Ad Maiorem Dei Gloriam (mallonge OAMDG; latine: Ĉio(n) por pliigi la gloron de Dio).
La hierarkio de la ordeno sekvas armeajn principojn; la ordenestro portas la titolon "generalo".
Generaloj de la ordeno
redaktiLa historia sinsekvo de la generaloj montras certan preferon al italoj kaj germanoj. La duopo, kiu inter 1981 kaj 1983 gvidis la ordenon, estis "delegitaro", kiu laŭ decido de papo Johano Paŭlo la 2-a anstataŭis la ankoraŭ vivantan antaŭulon Pedro Arrupe post ties apopleksio. Arrupe ĝis nun estis la sola generalo, kiu ne deĵoris ĝis sia morto; li mortis en 1991, kiam jam oficiale oficis la generalo Kolvenbach.
- 1541–1556 Ignaco Lojola
- 1558–1565 Diego Laínez
- 1565–1572 Francisko Borgia
- 1573–1580 Everard Mercurian
- 1581–1615 Claudio Acquaviva
- 1615–1645 Mutio Vitelleschi
- 1646–1649 Vincenzo Carafa
- 1649–1651 Francesco Piccolomini
- 1652 Luigi Gottifredi
- 1652–1664 Goswin Nickel
- 1664–1681 Gian Paolo Oliva
- 1682–1686 Charles de Noyelle
- 1687–1705 Thyrsus González
- 1706–1730 Michelangelo Tamburini
- 1730–1750 Franz Retz
- 1751–1755 Ignazio Visconti
- 1755–1757 Luigi Centurioni
- 1758–1775 Lorenzo Ricci
- 1782–1785 Stanislaw Czerniewicz
- 1785–1798 Gabriel Lenkiewicz
- 1799–1802 Franciscus Kareu
- 1802–1805 Gabriel Gruber
- 1805–1820 Tadeusz Brzozowski
- 1820–1829 Aloisius Fortis
- 1829–1853 Joannes Philippus Roothaan
- 1853–1887 Pierre Jean Beckx
- 1887-1892 Antonius Maria Anderledy
- 1892–1901 Louis Martin
- 1906–1914 Franz Xaver Wernz
- 1915–1942 Wladimir Ledóchowski
- 1946–1964 Jean Baptiste Janssens
- 1965–1981 Pedro Arrupe
- 1981–1983 Paolo Dezza kun helpo de Giuseppe Pittau
- 1983–2008 Peter Hans Kolvenbach
- 2008-2016 Adolfo Nicolás
- 2016 Arturo Sosa
