Glynrhedynog
 | |
| Math | tref, cymuned  |
|---|---|
| Poblogaeth | 4,019 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Rhondda Cynon Taf |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.6577°N 3.4459°W |
| Cod SYG | W04000683 |
| Cod OS | ST000964 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Elizabeth (Buffy) Williams (Llafur) |
| AS/au y DU | Chris Bryant (Llafur) |
 | |
Tref a chymuned yng Nghwm Rhondda ym mwrdeistref sirol Rhondda Cynon Taf yw Glynrhedynog[1] (ac yn llai cywir ei orgraff, Glyn Rhedynog) (Saesneg: Ferndale).[2] Trerhondda oedd yr enw gwreiddiol, ar ôl enw capel yr Annibynwyr a godwyd yno yn 1867. "Glynrhedynog" yw enw hen fferm a fu lle y mae'r pentre heddiw. Trosiad llac o'r enw Cymraeg yw'r Saesneg "Ferndale".). Roedd y boblogaeth yn 2001 yn 4,419.
Saif Trerhondda rhwng Maerdy a Phendyrus. Dechreuodd y diwydiant glo yna yn 1857, a Threrhondda oedd y pentref diwydiannol cyntaf yng Nghwm Rhondda. Bu dwy drychineb fawr yn y lofa yma yn y 19g, y gyntaf ar 8 Tachwedd 1867, pan laddwyd when 178 o lowyr. Ar 10 Mehefin 1869, bu ffrwydrad arall yma, a lladdwyd 53.
Y mae yno Ysgol Gymraeg Llyn y Forwyn.
Enwogion
[golygu | golygu cod]- Syr Stanley Baker, actor
- M. J. Trow (g. 1949), awdur
Llyfryddiaeth
[golygu | golygu cod]- Peter Brooks, Eglwys y Bedyddwyr Salem Newydd, Glynrhedynog (2008)
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 7 Rhagfyr 2021
Trefi
Aberdâr · Aberpennar · Glynrhedynog · Llantrisant · Pontypridd · Y Porth · Tonypandy · Treorci
Pentrefi
Aberaman · Abercwmboi · Abercynon · Aber-nant · Y Beddau · Blaenclydach · Blaencwm · Blaenllechau · Blaenrhondda · Brynna · Brynsadler · Cefn Rhigos · Cefnpennar · Cilfynydd · Coed-elái · Coed-y-cwm · Cwmaman · Cwm-bach · Cwm Clydach · Cwmdâr · Cwm-parc · Cwmpennar · Y Cymer · Dinas Rhondda · Y Ddraenen Wen · Efail Isaf · Fernhill · Ffynnon Taf · Y Gelli · Gilfach Goch · Glan-bad · Glyn-coch · Glyn-taf · Y Groes-faen · Hirwaun · Llanharan · Llanhari · Llanilltud Faerdref · Llanwynno · Llwydcoed · Llwynypïa · Y Maerdy · Meisgyn · Nantgarw · Penderyn · Pendyrus · Penrhiw-ceibr · Penrhiw-fer · Penrhys · Pentre · Pentre'r Eglwys · Pen-yr-englyn · Pen-y-graig · Pen-y-waun · Pont-y-clun · Pont-y-gwaith · Y Rhigos · Rhydyfelin · Ton Pentre · Ton-teg · Tonyrefail · Tonysguboriau · Trealaw · Trebanog · Trecynon · Trefforest · Trehafod · Treherbert · Trehopcyn · Trewiliam · Tynewydd · Wattstown · Ynys-hir · Ynysmaerdy · Ynys-y-bwl · Ystrad Rhondda
