Kapital

Alang sa ubang artikulo, adto-a ang Kapital (pagklaro)

Sa politika, ang kaulohan (usab gitawag nga kapital kun kabesera) mao ang sentro sa kagamhanan sa usa ka nasod. Kini pirmi mao ang dakbayan nga anaa nahimutang ang mga buhatan ug mga dapit sa kagamhanan nga gitakda sa balaod.

Sa mga bansang unitaryo, "sentrong administratibo" o uban pang termino ang kasagarang gigamit alang sa mga kapital sa subnasyonal nga dibisyon. Sa Pilipinas, kaulohan ang gigamit alang sa sentro nga dakbayan sa lalawigan kung asa nahimutang ang kapitolyo, ug sentrong bungtoanon (regional center) o sentro sa kagamhanan (government center) sa mga bungto.

Sa kasaysayan, ang mga nag-unang sentro sa ekonomiya sa bansa kun bungto punay mao ang pokus sa kagamhanang lugaynon, ug kini nahimong kaulohan pinaagi sa panakop o amalgamasyon. Kini ang kaso sa London ug Madrid. Ang kaulohan nga nanguna sab sa aktibidades sa ekonomiya, kultura, o intelektwal usahay gireper nga primate city sa Iningles. Kini ang kaso sa Manila ug Paris, ug Dakbayan sa Sugbo ug Atlanta sa ilang lalawigan kun bansa.

Ang mga kapital usahay itukod ug ibalhin layo sa mga dagkong dakbayan aron mawad-an sa kadasig ang paglambo sa maong dakong dakbayan. Ang Washington, D.C. gitukod sa tunga-tungang bahin sa Sidlakang Kabaybayon sa US, ug ang Brasília gibutang sa interyor sa Brazil tungod kay ang daang kaulohan, Rio de Janeiro, ug ang habagatang-sidlakang Brazil, sobra na ang populasyon.

Ang panagtapok sa mga gahom nga lugaynon ug ekonomikal o kultural dili malukpanon. Ang mga tradisyonal nga kaulohan mamahimong malabawan sa mga karibal nga dakbayan sama sa Nanjing sa Tsina nga nalupig sa Shanghai ug ang La Trinidad sa Benguet nga nalupig sa tapad niining Dakbayan sa Baguio. Ang pagkunhod sa dinastiya o kultura hayan sab nga katarongan sa pagkawala sa iyang kapital nga dakbayan, sama sa nahitabo sa Babylon.