Sperma

Sperma (od grčke riječi σπέρμα, spérma, što znači sjeme) ili ejakulat ( od latinske riječi eiaculari: izbaciti, odnosno eiaculatum: ono što je izbačeno) mutna je mliječnobijela do blijedožuta tekućina koja se pod određenim uslovima izbacuje iz sjemenih puteva, a sastoji se od spermatozoida, sekreta polnih žlijezda i sekreta epididimisa. U pravilu se izbacuje kroz vanjski otvor mokraćne cijevi, a rjeđe u mokraćni mjehur. Izbacuje se najčešće za vrijeme spolnog odnosa ili za vrijeme samozadovoljavanja. No i u snu može doći do izbacivanja sperme, (polucije), obično kada snovi imaju seksualni sadržaj.

Ljudska sperma u petrijevoj posudi

Opis

Neposredno nakon izljeva, sperma je gusta (koagulirana), ljepljiva tekućina specifičnog mirisa (najbliže je mirisu cvijeta kestena) i lužnatog okusa. Djelovanjem enzima likvefakcija tj. razgradnja koaguluma (razvodnjavanje) je obično završeno nakon 30 minuta. Ukupni je volumen humanog ejakulata vrlo promjenjiv, uglavnom od 1,5 do 6 ml (u prosjeku pola do jedne čajne kašike), u njemu se nalazi oko 50 miliona spermija, a vrijednost pH ejakulata je između 7,2 - 8,2.

Iako je muškarac plodan tokom cijele godine, koncentracija i broj spermatozoida se mijenjaju kroz godinu. Sperma je najkvalitetnija između februara i maja, a najslabija u septembru.

Veći dio sperme čine izlučevine sjemenih mjehurića (60%), prostate (20%) te Cowperovih i Littreovih žlijezda, koje štite spermatozoide od štetnih uticaja i omogućavaju im kretanje i oplodnju jajne ćelije. Prije sjemena iz mokraćne cijevi izlazi sekret tih žlijezda (0,1-0,2 ml), nakon toga prostatički sekret (0,5 ml), a spermatozoidi čine samo jedan posto ejakulata.

Također pogledajte

• Mrijest
• Spermatogeneza
• Spermatozoid