Crveni luk

Crveni luk (Allium cepa) ili crni luk je dvogodišnja zeljasta biljka iz porodice Alliaceae.

Crveni luk
Crveni luk
Sistematika
Carstvo	Plantae
Divizija	Magnoliophyta
Red	Asparagales
Porodica	Alliaceae
Rod	Allium
Vrste
Allium cepa - crveni luk

Karakteristike

U zavisnosti od metode sadnje, razlikuju se zimske i ljetne sorte luka. Ljetne sorte luku se siju u rano proljeće, a vade u augustu ili septembru. Te sorte su čvršće, konzistentnije i mogu se duže skladištiti. Zimske sorte se siju u avgustu, ostaju tokom zime u tlu, te tokom proljeća i ranog ljeta narastu i sazriju. Ove sorte su blaže, mekše te se kraće mogu skladištiti. Crveni luk ima jednostavnu lukovicu iz koje raste široki, šuplji, zeleni listovi, nazvani perjanice (pera), koji se također upotrebljavaju u ljudskoj ishrani. Tek u drugoj godini formiraju se cvjetovi na uspravnoj zelenoj stabljici, sakupljeni u obliku kugle. Cvjetovi su sitni, dvousno, zeleno-bijeli.

Hemijski sastav

Crveni luk sadrži enzim alliinazu i aminokiselinu izoalliin, koji sadrži sumpor, a oba spoja se raspadaju u nagrizajući propantial-S-oksid. Kada ovaj spoj dospije u oči, nadražuje očne nerve, te izazivaju lučenje suznih žlijezda.

100 g crvenog luka sadrži:
kcal	kJ	voda (g)	masnoće (g)	ugljikohidrati (g)	kalij (mg)	kalcijum (mg)	magnezijum (mg)	Vitamin C (mg)
28	117	88	0,01	5,6	135	128	11	7

Izvor: Souci/Fachmann/Kraut. Deutschen Forschungsanstalt für Lebensmittelchemie, 5. izdanje, 1994

Historija

Cvjetovi luka

Crveni luk potječe iz zapadne i srednje Azije, vjerovatno iz današnjeg Afganistana. On je jedna od najstarijih biljaka koje su ljudi počeli uzgajati, prije više od 5000 godina. Upotrebljavali su ga kao ljekovitu i začinsku biljku. U starom Egiptu tokom izgradnje piramida koristio se kao sredstvo plaćanja, a pronađen je i u grobnici faraona Tutankhamona. Spomenut je i u Hamurabijevom zakoniku.

Vanjski linkovi

Luk u ishrani (njem.)