Emgann Ballon
Emgann Ballon a c'hoarvezas d'an 22 a viz Du 845 etre armeoù ar Vretoned, gant Nevenoe en o fenn, hag armeoù ar Franked renet gant Karl Voal. Eus tu ar Vretoned e oa e-tro 1000 soudard, eus an tu all ar Franked hag a oa e-tro 3000.
| Emgann Ballon | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Emgann Ballon, engravadur gant Jeanne Malivel, evit al levr Histoire de notre Bretagne | |||||||
| |||||||
| Emgannerien | |||||||
 Dugelezh Breizh |  Karl Voal | ||||||
| Pennoù-brezel | |||||||
 Nevenoe | Karl Voal | ||||||
| Niver a emgannerien | |||||||
| 1000 soudard | 3000 soudard | ||||||
| Kolloù | |||||||
| Dianav (izel) | Dianav (uhel) | ||||||
Pilet-krenn e voe ar Franked en emgann-se, faezhet dreist-holl gant barregezh ha troioù-brezel marc’heien Nevenoe.
N’ouzer ket re vat pelec’h emañ Ballon. Hervez an testenioù emañ un tu bennak e-barzh ur vro c’heuniek, e-kichen Redon. Soñjal a ra d’an istorourien e c’hallje bezañ en Baen-Ballon, el lec’h anvet La Bataille.
A-drugarez da varc'hegerezh skañv ha da waregerezh war varc'h e voe trec'h lu Breizh. Ouzhpenn da-se e voe lakaet diaes an arme c'hall, rak e voen tapet er pri pa oa ar vretoned o arsellat anezho gant birroù ha goafoù.
Armeoù
kemmañA vras e vez soñjet e oa 1000 breton o stourm a-enep 3000 frank. Karl Voal a oa bet berr gant soudarded rak ne oa ket entanet gant an dagadenn.
Disoc'h
kemmañUr wech echuet an emgann drastus e oa bet ur flaskwirionez a embanne e oa marvet roue ar Franked. Charlez en em ziskouezas er Maine. Eno e adsav ul lu met ret eo dezhañ gortoz goude Kuzuliadeg-veur Épernay evit distreiñ war-zu Breizh e fin an hañv 846. Rediet eo sinañ un emglev o c'houlenn ul le gant Nevenoe. Siwazh ne ouier netra resis a-fed an emglev.
En desped d'un aergelc'h Brezel Yen hag a bad memes gant ergerzadennoù breton renet gant un den anvet Mangil er Bessin da Nedeleg memes bloavezh, an emglev a bad betek ar bloavezh 849.
An emgann-se, memes ma oa bet un trec'h anat d'ar vretoned a oa chomet unan vihan. Buan e oa deuet a-benn Charlez Voal da adsevel ul lu, en desped d'ar c'holloù uhel ha d'ar stokadenn bolitikel ne oa ket mac'hagnet galloud ar Franked. An emgann veur a vo hini Emgann Jengland-Beslé, etre Erispoe, mab ha kendalc'her Nevenoe, a-enep Karl Voal e 851.
Ar fazi a oa bet kroget gant A. de La Borderie en e levr brudet Histoire de la Bretagne. Kendalc'het eo bet abaoe gant kemmeskañ an emgannoù a-fed hêrezh politikel.
Emgann Ballon a chom gwelet abaoe evel an hini a roas Breizh unanet ha dishual, gant ur roue nemetken, Nevenoe.
C'hoant emledañ Breizh Nevenoe, en ur aloubiñ Marzoù Breizh kozh a vo kendalc'het gant ar vab Erispoe hag a teuio a-benn da azasat harzoù ar rouantelezh Breton.