[go: up one dir, main page]

Reggio Calabria

(Redirixío dende Regio de Calabria)

Reggio Calabria (Reggio; en grecocalabrés, Righi; en dialeutu regino, Rrìggiu) ye una ciudá y puertu d'Italia meridional, capital de la Ciudá metropolitana homónima, na rexón de Calabria, asitiada xunto al estrechu de Messina, enfrente de Sicilia. Tien una población de 186 547 habitantes (2010) y una estensión de 236 km².

Reggio Calabria
Alministración
PaísBandera d'Italia Italia
Rexón Calabria
Ciudá metropolitana Ciudá metropolitana de Regio de Calabria
Tipu d'entidá comuña d'Italia
Nome oficial Reggio di Calabria (it)
Nome llocal Reggio di Calabria (it)
Códigu postal 89121–89135
Xeografía
Coordenaes 38°06′52″N 15°39′00″E / 38.1144°N 15.65°E / 38.1144; 15.65
Reggio Calabria alcuéntrase n'Italia
Reggio Calabria
Reggio Calabria
Reggio Calabria (Italia)
Superficie 239.04 km²
Altitú 31 m
Llenda con
Demografía
Población 170 951 hab. (1r xineru 2023)
Porcentaxe 31.01% de Ciudá metropolitana de Regio de Calabria
Densidá 715,16 hab/km²
Más información
Fundación sieglu VIII edC
Prefixu telefónicu 0965
Estaya horaria UTC+01:00 (horariu estándar)
UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes
reggiocal.it
Cambiar los datos en Wikidata

La ciudá ye sede del Conseyu Rexonal de la Calabria y de la Superintendecia Arqueolóxica de la Calabria. En Reggio hai dos nuevos universidaes la "Mediterránea" (fundada en 1968) y la "Dante Alighieri" (instituyida en 1984) amás d'unu ente los más importantes museos arqueolóxicos nacionales d'Italia nel que tán espuestos los bultables Bronces de Riace, que se convirtieron nun símbolu de la ciudá.

Situación xeográfica

editar
 
Subdivisión del territoriu.

La ciudá ta asitiada nel cabu del Stivale, enfrente de Messina, Sicilia, cola que ta comunicada al traviés de frecuentes ferrys que salen del puertu o de la vecina Villa San Giovanni.

Economía

editar

Ye nuedu ferroviariu, rexón turística y centru comercial de productos agrícoles, como cítricos, yerbes arumoses y tabacu. Importante, pa la economía de la ciudá, ye'l cultivu de la bergamota (que la so esencia utilizar na ellaboración de cualquier arume y p'arumar el té): nun teniendo la so producción igual en nenguna otra parte del mundu, esi cítricu ye un símbolu de tola provincia de Regio.

Otres manufactures engloban productos farmacéuticos, llétricos y de muebles pal llar.

Historia

editar

Los oríxenes de Regio tán perdíes ente arqueoloxía y mitoloxía: foi, probablemente dende finales del mileniu III e.C., habitada por poblaciones pelásgicas de Asquenazios, Ausonios, Enotrios y, a lo último polos Italos, una ciudá llamada Erythrà ("La Colorada") polos Cálcides.

Foi una importante y floreciente polis de la Magna Grecia arrodiada de numberoses pedaníes que cuntaba con fortificaciones frente a la islla de Sicilia.[1] Foi dempués municipium romanu y sede del Correutor de Lucania y Brucia, amás que ser nuedu de redes comerciales, marítimes y terrestres a lo llargo de la tola edá clásica. Dende Regium salía la Via Popilia (o bien Via Annea), carretera construyida nel sieglu II e.C. que llegaba a Capua, y dende ellí a Roma. Dende'l so puertu llamáu "Columna Rhegina", al norte de la ciudá, salíen barcos pa Sicilia, y dende el so antiguu puertu griegu, al sur de la ciudá, pa tol Mediterraneu.

"Metrópolis" bizantina y sede del ducáu de Calabria, quedar a lo llargo de tola Edá Media como sede episcopal de referencia pal ritu griegu n'Italia. Tamién foi un importante centru caligráficu antes y tipográficu dempués y tubo intercambio comerciales con poblaciones turques y árabes.

Foi capital del giustizierato de Calabria en dómina normanda y, por dellos sieglos, de la Calabria Ultra so los Angevinos, los Aragoneses, y los Habsburgos, y depués capital de Calabria Ulteriore Prima nel Reinu de les Dos Sicilies, antes de pasar a formar parte del Reinu d'Italia.

Etimoloxía

editar

El nome de Regio ye posible que tenga'l so orixe, como diz Tosquilo nel so drama satíricu Galuco marín, nos desastres que tuvieron llugar nesta rexón. Según el tráxicu ateniense, Sicilia foi arrincada del continente por un seísmu.[1] La etimoloxía establecer a partir del raigañu verbal griega rhēg-, sobre'l so significáu "arrincar, dixebrar".

 
Planimetría a finales del sieglu XIX d'área arqueolóxica Griso-Laboccetta.

A lo llargo de la Historia, la ciudá recibió distintos nomes:

  • Erythrà (Ερυθρά, "La Colorada"), asentamientu pre-griegu habitáu por itálicos;
  • Rhégion, la ciudá griega hasta la dómina romana; [Fundación el 14 de xunetu 730 e. C.] a partir del sitiu de Pallantiòn;
  • Febea, curtiu periodu baxu Dionisio II;
  • Regium, primer llatinización del nome;
  • Rhegium Julium, na era augusta;
  • Risa, so los normandos
  • Rivà, curtiu periodu so la dominación árabe;
  • Regols, na dómina de la Corona d'Aragón, sieglu XIII *

Reggio o Regio, edá moderna;

Fundación

editar

Foi fundada por colonos griegos de Calcis (Eubea)[2][1][3] col nome de Ῥήγιον nel sieglu VIII e. C., nel 730 e. C., en llugar d'un asentamientu de dómina anterior llamáu, como susodichu, Erythrà.

Periodu griegu

editar

Aliar cola ciudá de Locros na batalla de la Sagra, que tuvo llugar nel sieglu VI e. C., onde, según Estrabón, diez mil soldaos de Locros ayudaos por tropes de Regio ganaron a cientu trenta mil de Crotona.[4]

Nel 494 e. C., Anaxilao tomó'l poder en Regio como tiranu. Primero persuadió a colonos de Samos por qu'ocuparen Zancle pero pocu dempués de qu'estos lo fixeren llamó a colonos procedentes de Mesenia por que lu ayudar a tomar Zancle, a la que ganaron y espulsaron a los samios, escontra'l 488 e. C. y dende entós esa ciudá pasó a llamase Mesene o Mesena.[5]

Nel 473 e. C., Taranto y Regio fueron derrotaes severamente polos mesapios.[6] Nel 471 e. C. Micito, tiranu de Regio y de Mesena, refundó la colonia de Pixunte,[7] que primeramente tuviera so la influencia de Sibaris.[8]

Na dómina de la Guerra del Peloponeso, na primer espedición ateniense a Sicilia, yera aliada de Leontinos nel so enfrentamientu contra Siracusa y Locros. Tucídides menta una guerra civil na ciudá que provocó que munchos reginos fueren desterraos y la ciudá fuera incapaz de faer frente a Locros, qu'invadiera'l so territoriu. Aliaos colos atenienses, pudieron ganar a una flota conxunta de los siracusanos y los sos aliaos.[9]

Na siguiente espedición a Sicilia en 415 e. C. los atenienses, que nun fueren almitíos en delles ciudaes sicilianes, fueron acoyíos nel puertu de Regio y nes contornes de la ciudá, xunto al santuariu d'Artemisa, ufiertáron-yos mercáu.[10]

Dionisio I de Siracusa sitió Regio en 387 e. C., ente otros motivos porque la ciudá habíase negáu años antes a apurri-y a una moza que solicitara como esposa. Una tradición diz que, sicasí, ufiertáren-y a la fía d'un verdugu. El sitiu duró más de 10 meses y finalmente la ciudá foi tomada y destruyida.[1][11] El fíu de Dionisio I, Dionisio II de Siracusa reconstruyó parte de la ciudá, a la que dio'l nome de Febia.[1] Unos años dempués, nel 351 e. C. los siracusanos Leptines y Calipo, enfrentaos a Dionisio, tomaron Regio, espulsaron a la guarnición y dieron la independencia a la ciudá.[12]

En redol al 280 e. C., mientres la espedición de Pirro d'Epiru a Italia, la guarnición romana compuesta por campanios que curiaba la ciudá aniquiló a gran parte de los sos habitantes. Según cuenta Apiano, esta matanza producir pola envidia escontra los bienes de los sos habitantes pero los soldaos xustificaren la so aición por creer que los reginos diben traiciona-yos y apurri-yos en poder de Pirro.[1][13]

Dende la dómina romana hasta'l sieglu XX

editar

Un poco primero de la guerra mársica (91-89 e. C.) sufrió un seísmu que destruyó parte del territoriu.[1]

Na dómina de César Augusto la so población yera escasa y este decidió poblala con veteranos del exércitu.[1] Llegaba a la ciudá la vía Popilia, procedente de Capua.

La so posición estratéxica fizo que fuera invadida en repitíes ocasiones. Soportó intensos bombardeos mientres la Segunda Guerra Mundial y foi lliberada poles fuercies britániques en setiembre de 1943. Tamién sufrió munchos terremotos; el más recién (el 28 d'avientu de 1908) foi siguíu por un tsunami (maremotu) qu'afaró la ciudá, que depués foi reconstruyida según un esquema xeométricu y siguiendo criterios antisísmicos, con cases baxes, rectillinies llongures y anchos, y cais perpendiculares.

Educación

editar

La ciudá ye sede de la Universidá "Mediterranea" de Regio de Calabria, fundada en 1968,[14] de la Universidá pa estranxeros "Dante Alighieri" (1984)[15] y del Campus de Regio de Calabria de la Link Campus University.[16]

Amás alluga una Academia de Belles Artes,[17] l'Institutu Cimeru de Ciencies Relixoses "Monsignor Vincenzo Zoccali"[18] y la Escuela Nacional d'Alministración.[19]

Cultura

editar
 
La procesión de la fiesta de la Virxe.

Fiesta de la Virxe de la Consolación

editar

Nel segundu sábadu de setiembre llevar en procesión la imaxe de la Virxe de la Consolación, patrona de la ciudá, dende'l santuariu del Eremo hasta la catedral, llugar onde permanez hasta payares, momentu nel que se realiza la procesión en sentíu inversu.[20]

Gastronomía

editar

L'elementu constante na vida del reggino ye'l prestar de la bona comida: "La fiesta nun ye tal si nun ta sellada por un bon vasu de vinu." Ente los platos más típicos destaquen les "frittole": carne de gochu cocinada nuna enorme caldera mientres 8 o 10 hores. Embutíos, quesos, tomates ensugaos, berenxenes calteníes n'aceite, pimientos picantes, los "Maccarruni de casa" y el pexe espada de la mariña Viola. Hai un postre típicu pa cada periodu del añu: los "petrali" navidiegos, les "pastiere" pascuales, la "pignolata" del antroxu y la "nzuddha" na fiesta de la Virxe de la Consolación. Tamién la solemnidá de la conmemoración de los difuntos tien el so postre: la fruta "martorana".

Les sableres de la ciudá

editar

Regio de Calabria carauterizar poles sos llargues mariñes y el cercanu monte. N'efeutu, pueden trescurrise delles hores na sablera, nos lidos alcontraos nel Paséu Marítimu Falcomatà, pudiendo llegar fácilmente a los montes de Aspromonte, o bien trescurrir la nueche nos lidos de la sablera que se tresformen en cerveceríes y discoteques. Más allá de los lidos privaos, atópase'l lido municipal Zerbi, sede de numberoses representaciones, espectáculos y exhibiciones. El lido Zerbi tamién agospia l'arrogante torre Nervi, estructura arquitectónica de forma circular obra del arquiteutu Pier Luigi Nervi.

Galería

editar

Evolución demográfica

editar
Gráfica d'evolución demográfica de Reggio Calabria ente 1861 y 2008
Fonte ISTAT - ellaboración gráfica de Wikipedia

El clima ye Mediterraneu por cuenta de tener mariña col mar Mediterraneu. Los Branos son Templaos, Los iviernos son frescos y les serondes y primaveres son duces. Les precipitaciones son baxes un 600 mm

   Parámetros climáticos permediu de Regio de Calabria  
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima media (°C) 15.3 15.6 17.1 19.3 23.8 27.9 31.1 31.3 28.2 23.9 19.7 16.6 22.5
Temperatura media (°C) 11.8 11.8 13 15.1 19.2 23.2 26.4 26.7 23.7 19.8 15.9 13.1 18.3
Temperatura mínima media (°C) 8.2 7.9 9 10.9 14.7 18.6 21.6 22.1 19.3 15.7 12.1 9.6 14.1
Precipitación total (mm) 122 110 89 Error d'espresión: Operador < inesperáu
Hores de sol 175 151 200 244 250 270 290 289 255 225 216 186 2751
Humedá relativa (%) 80 80 79 75 75 69 66 66 68 70 74 79 0
[ensin referencies]

Monumentos

editar

Personaxes pernomaos

editar

Na Antigüedá, Regio foi unu de los más destacaos llugares onde se desenvolvió la filosofía pitagórica, dalgunos de que los sos representantes fueron tamién llexisladores: Teeteto, Aristócrates, Helicaon y Fitio.[21] Tamién yeren de Regio el poeta llíricu Íbico y l'escritor Teágenes.

Otros personaxes pernomaos de Regio de Calabria de dómina recién son:

Ciudaes hermaniaes

editar

Intereses

editar
  • Regio allugar nel centru exactu del Mar Mediterraneu. Por esti motivu l'alministración comunal escoyó como slogan de la ciudá "Reggio Calabria, Città del Mediterraneu".
  • Regio ta travesada pel paralelu 38° que pasa por otres cinco ciudaes (Seúl, Esmirna, Atenes, San Francisco, Córdoba), polo que na ciudá alzóse'l Monumentu al 38° parallelo.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Estrabón VI,1,6.
  2. Tucídides VI,79.
  3. Diodoro Sículo XIV,40.
  4. Estrabón VI,1,10.
  5. Pausanias IV,23,6-9; Tucídides VI,4; Heródoto VI,
  6. Heródoto VII,170; Diodoro Sículo XI,52.
  7. Diodoro Sículo XI,59.
  8. Diodoro de Sicilia, Biblioteca histórica. Llibros IX-XII, p.254, nota 449 de Juan José Torres Esbarranch, Madrid: Gredos (2006), ISBN 84-249-2858-X.
  9. Tucídides III,86; IV,1; IV,24-25.
  10. Tucídides VI,44.
  11. Diodoro Sículo XIV,44,100,106-112,197.
  12. Diodoro Sículo XVI,49.
  13. Apiano, Guerres samnitas 9.
  14. unirc.it (ed.): «Università degli Studi Mediterranea di Reggio Calabria» (italianu). Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  15. unistrada.it/ (ed.): «Università per Stranieri "Dante Alighieri"» (italianu). Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  16. unilinkrc.info (ed.): «Link Campus University - Reggio Calabria» (italianu). Archiváu dende l'orixinal, el 2017-10-15. Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  17. accademiabelleartirc.it (ed.): «Accademia di Belle Arti di Reggio Calabria» (italianu). Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  18. issr-rc.it (ed.): «Istituto Superiore di Scienze Religiose di Reggio Calabria» (italianu). Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  19. sna.gov.it (ed.): «Scuola Nazionale di Amministrazione» (italianu). Archiváu dende l'orixinal, el 2018-01-20. Consultáu'l 26 de payares de 2015.
  20. Reggio Calabria: Sobre la procesión de la Virxe de la Consolación
  21. Jámblico, Vida de Pitágoras 130, 172, 251.

Enllaces esternos

editar