Alula Australis
Alula Australis (ξ Ursae Majoris / ξ UMa / 53 Ursae Majoris)[1] ye una estrella na constelación del sietestrellu. La pallabra Alula provién d'una frase árabe que significa «el primer saltu», ente que la pallabra Australis fai referencia a la so posición al sur al respective d'Alula Borealis (ν Ursae Majoris).[2] Alcuéntrase a una distancia de 27,3 años lluz del Sistema Solar y la estrella conocida más cercana a ella ye Gliese 450, a 3,8 años lluz.[3] Esta estrella ye medianamente bono d'acolumbrar cerca de la llende de visibilidá al norte dende l'hemisferiu sur nel mes d'abril.
 Alula Australis Aa/Ba | ||
|---|---|---|
 | ||
| Datos d'observación (Dómina J2000.0) | ||
| Constelación | sietestrellu | |
| Ascensión reuta (α) | 11h 18min 11,1s | |
| Declinación (δ) | +31º 31’ 45’’ | |
| Mag. aparente (V) | +4,33 / +4,80 | |
| Carauterístiques físiques | ||
| Clasificación estelar | G0V / G5V | |
| Masa solar | 1,0 / 0,98 M☉ | |
| Radiu | (1,04 / 0,9 R☉) | |
| Magnitú absoluta | +3,79 / +4,41 | |
| Gravedá superficial | 4,34 / ? (log g) | |
| Lluminosidá | 1,10 / 0,72 L☉ | |
| Temperatura superficial | 5927 / 5720 K | |
| Metalicidá | [Fe/H] = -0,29 | |
| Variabilidá | RS Canum Venaticorum | |
| Astrometría | ||
| Velocidá radial | -15 km/s | |
| Distancia | 27,3 años lluz | |
| Sistema | ||
| Nᵁ de componentes | 4 | |
| Acompañantes | 1 | |
| Referencies | ||
| SIMBAD | enllaz | |
| NStED | enllaz | |
| Otres designaciones | ||
| HD 98231 y 98230 / HR 4365 y 4374 / HIP 55203 / SAO 62484 | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Historia de la so observación
editarAlula Australis ye una estrella múltiple con un fondu interés históricu. Magar Mizar (ζ Ursae Majoris) foi la primera estrella doble conocida, Alula Australis foi la primer estrella doble onde se supo que les componentes taben físicamente xuníes, cuando William Herschel reparó que orbitaban ente sigo.[2] Coles mesmes, foi la primera binaria visual pa la cual calculóse la so órbita, xera llevada a cabu por Félix Savary en 1828.
Carauterístiques del sistema
editarEl sistema consta de siquier cinco componentes, siendo les estrelles principales dos binaries, que reciben el nome de Alula A y Alula B.
La componente principal de Alula A, denomada Alula Aa (HD 98231 / HR 4375),[4] ye una nana mariella de tipu espectral G0V, cuasi ximielga al Sol, con magnitú aparente +4,33. Tien una temperatura efectivo de 5927 ± 25 K[5] y ye un 10% más lluminosa que'l Sol. El so radiu ye un 4% más grande que'l radiu solar y tien aproximao la mesma masa que nuesa estrella. El periodu orbital de la estrella que la acompaña, Alula Ab, ye de 1,833 años. Esta postrera mover nuna órbita escéntrica que fai que la distancia al respective de Alula Aa varie ente 0,8 y 2,6 UA. Paez ser que ye una tenue nana colorada —posiblemente de tipu M3— de 0,5 mases solares.[2][3]
Alula B, la otra binaria, ta apoderada tamién por una nana mariella, Alula Ba (HD 98230 / HR 4374).[6] De tipu G5V, la so magnitú aparente ye +4,80. Tien una temperatura averada de 5720 K y la so lluminosidá equival al 72% de la lluminosidá solar. El so radiu y masa son, respeutivamente, un 10% y un 2% menores que los del Sol. Al so alredor xira una compañera bien cercana —a una distancia de 0,06 UA— nuna órbita circular que'l so periodu ye de 3,98 díes; puede ser una nana marrón, una nana colorada ya inclusive una nana naranxa. Per otra parte, datos astrométricos indiquen la posible esistencia d'una tercera acompañante nesti subsistema.[2][3]
Los dos binaries —que la so órbita foi la resuelta por Félix Savary— tópense dixebraes ente sigo por una distancia media de 21,2 UA. La notable escentricidá orbital fai que la separación ente elles varie ente 29,6 y 13,4 UA; el postreru periastru tuvo llugar en 1955. El so periodu orbital ye de 59,878 años.[2]
Nana marrón acompañante
editarEn 2012 afayóse una nana marrón acomuñada al sistema Alula Australis, que la so separación proyeutada ye de 4100 UA. Llamada provisionalmente WISE J111838.70+312537.9 —les sigles WISE provienen del telescopiu espacial Wide-field Infrared Survey Explorer col que s'afayó—, ye una fría nana marrón de tipu T8.5. La lluminosidá infrarroxa y el color d'esti oxetu suxeren que la so masa estender dende 28 hasta 58 vegaes la masa de Xúpiter, dependiendo de la edá del sistema.[7]
Dada la complexidá de Alula Australis, especulóse que WISE J111838.70+312537.9 podría ser una componente espulsada que, nel pasáu, topábase más estrechamente amestada al sistema. Ello esplicaría la cinxida órbita de la binaria Alula Bab. Considerando un periodu orbital del orde de 100.000 años, espérase que la escentricidá de la órbita pueda ser midida nel futuru.[7]
Dende la perspeutiva de la nana marrón, Alula A y B apaeceríen dixebraes nel cielu 15 minutos d'arcu. Caúna d'elles rellumaría con magnitú aparente -9, unes 100 vegaes más brilloses que Venus vistu dende la Tierra.[7]
Edá y variabilidá
editarEl sistema Alula Australis exhibe la metá de la metalicidá del Sol ([Fe/H] = -0,29).[5] Esti baxu conteníu metálico según la baxa actividá cromosférica de Alula Aa suxer que tien una edá comparable a la del Sol, pero seya que non cimeru a 2000 millones d'años.[7]
El sistema ta catalogáu como variable RS Canum Venaticorum con una variación de rellumu de 0,01 magnitúes.[8]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ CCDM J11182+3132AB -- Double or multiple star (SIMBAD)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Alula Australis
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Alula Australis (Solstation)
- ↑ HR 4375 -- Variable of RS CVn type (SIMBAD)
- ↑ 5,0 5,1 Wu, Yue; Singh, H. P.; Prugniel, P.; Gupta, R.; Koleva, M. (2011). «Coudé-feed stellar spectral library - atmospheric parameters». Astronomy and Astrophysics 525. A71. http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2011A%26A...525A..71W&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ HR 4374 -- Star in double system (SIMBAD)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Wright, Edward L.; Skrutskie, M. F.; Kirkpatrick, J. Davy; Gelino, Christopher R.; Griffith, Roger L.; Marsh, Kenneth A.; Jarrett, Tom; Nelson, M. J.; Borish, H. J.; Maze, Gregory; Mainzer, Amanda K.; Eisenhardt, Peter R.; McLean, Ian S.; Tobin, John J.; Cushing, Michael C. (2012). «A T8.5 Brown Dwarf Member of the Xi Ursae Majoris System». eprint arXiv:1203.5764. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/bib_query?arXiv:1203.5764.
- ↑ Ksi Ursae Majoris (General Catalogue of Variable Stars)
Coordenaes: 
11h 18m 10.932s, 31° 31′ 45.44″
Datos: Q66531057
Multimedia: Xi Ursae Majoris