Tarantula-newel
| Tarantula-newel | ||||
| ||||
| Die Tarantula-newel deur die nasionale teleskoop by die La Silla-sterrewag, Chili. | ||||
| Sterrebeeld | Swaardvis | |||
| Tipe | H II-gebied | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 05h 38m 38s[1] | |||
| Deklinasie | -69° 05.7′[1] | |||
| Skynmagnitude (m) | +8[2] | |||
| Absolute magnitude (M) | -11,7 | |||
| Besonderhede | ||||
| Afstand (ligjaar) | 160 000[2][3] | |||
| Skynbare grootte | 40′ × 25′[2] | |||
| Besonderse kenmerke | In die Groot Magellaanse Wolk | |||
| Ander name | ||||
| NGC 2070,[2] Doradus-newel,[1] 30 Doradus | ||||
| ||||
Die Tarantula-newel (ook bekend as 30 Doradus) is ’n H II-gebied in die Groot Magellaanse Wolk, in die sterrebeeld Swaardvis. Aanvanklik is gedink dis ’n ster, maar Nicolas-Louis de Lacaille het in 1751 besef dit is ’n newel.
Tarantula het ’n skynbare magnitude van 8. As in ag geneem word dit is 160 000 ligjare van die Aarde af, is dit ’n besonder helder niestellêre voorwerp. Sy ligsterkte is so groot dat as hy so naby aan ons was as die Orion-newel, hy skadu's sou gegooi het.[4] Dit is die aktiefste stervormingsgebied in die Plaaslike Groep sterrestelsels. Dit is ook een van die grootstes – met ’n geraamde deursnee van 652 ligjare.[3]
In die kern van 30 Doradus is die sterreswerm NGC 2070, wat die kompakte konsentrasie sterre bekend as R136 bevat;[5] dit wek die meeste energie op wat die newel sigbaar maak. Die geraamde massa van die swerm is 450 000 M☉ (sonmassas), wat daarop dui dat dit waarskynlik in die toekoms ’n bolswerm sal word.[6] Benewens NGC 2070 bevat die Tarantula-newel ’n paar ander sterreswerms, insluitende die veel ouer Hodge 301. Die swaarste sterre van Hodge 301 het reeds as supernovas ontplof.[7]
Die naaste supernova wat waargeneem is sedert die ontdekking van die teleskoop,[8] SN 1987A, het aan die buitewyke van die Tarantula-newel voorgekom.[9] Daar is ’n prominente supernova-oorblyfsel wat die oop sterreswerm NGC 2060 omsluit, maar die oorblyfsels van baie ander supernovas is moeilik om te bespeur in die komplekse newelagtigheid.[10]
Galery
[wysig | wysig bron]-
Hubble se panoramiese beeld van ’n stervormende gebied met die naam R136. -
Die helder ster VFTS 682 in die Groot Magellaanse Wolk (ESO e.a.). -
-
’n Streek van die Groot Magellaanse Wolk naby die newel. -
Die Tarantula-newel en omringende gebied (ESO).
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 "SIMBAD Astronomical Database". Results for Tarantula Nebula (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Mei 2020. Besoek op 22 Desember 2006.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "SEDS Students for the Exploration and Development of Space". Results for Tarantula Nebula (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Oktober 2019. Besoek op 8 Mei 2007.
30 Doradus .. 49 kpc +- 3 kpc
- ↑ 3,0 3,1 Lebouteiller, V.; Bernard-Salas, J.; Brandl, B.; Whelan, D. G.; et al. (Junie 2008). "Chemical Composition and Mixing in Giant H II Regions: NGC 3603, 30 Doradus, and N66". The Astrophysical Journal. 680 (1): 398–419. arXiv:0710.4549. Bibcode:2008ApJ...680..398L. doi:10.1086/587503.
- ↑ http://www.noao.edu/news/2011/pr1102.php
- ↑ Massey, P; Hunter, D. (Januarie 1998). "Star Formation in R136: A Cluster of O3 Stars Revealed by Hubble Space Telescope Spectroscopy". The Astrophysical Journal. 493 (1): 180. Bibcode:1998ApJ...493..180M. doi:10.1086/305126.
- ↑ Bosch, Guillermo; Terlevich, Elena; Terlevich, Roberto (2009). "Gemini/GMOS Search for Massive Binaries in the Ionizing Cluster of 30 Dor". Astronomical Journal. 137 (2): 3437–3441. arXiv:0811.4748. Bibcode:2009AJ....137.3437B. doi:10.1088/0004-6256/137/2/3437.
- ↑ Grebel, Eva K.; Chu, You-Hua (2000). "Hubble Space Telescope Photometry of Hodge 301: An "Old" Star Cluster in 30 Doradus". Astronomical Journal. 119 (2): 787–799. arXiv:astro-ph/9910426. Bibcode:2000AJ....119..787G. doi:10.1086/301218.
- ↑ "Tarantula Nebula's Cosmic Web a Thing of Beauty" (in Engels). SPACE.com. 21 Maart 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2020. Besoek op 26 Maart 2011.
- ↑ "Encyclopedia of Space". Authors: Couper,Heather; Henbest, Nigel. URL besoek op 2 Januarie 2013.
- ↑ Lazendic, J. S.; Dickel, J. R.; Jones, P. A. (2003). "Supernova Remnant Candidates in the 30 Doradus Nebula". The Astrophysical Journal. 596: 287. Bibcode:2003ApJ...596..287L. doi:10.1086/377630.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Tarantula-newel op WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Artikels en foto's
- SEDS-data: NGC 2070, die Tarantula-newel, by SEDS
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tarantula-newel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
