[go: up one dir, main page]

Mayotte

Franse oorsese streek en departement geleë in die Indiese Oseaan

Mayotte (Comoraans: Mahoré) is 'n eiland en oorsese département (département d'outre-mer, of DOM) van Frankryk aan die noordelike punt van die Mosambiekkanaal in die Indiese Oseaan, tussen noordelike Madagaskar en noordelike Mosambiek, met 'n oppervlak van 374 vierkante kilometer en 'n bevolking van 212 645. Die gebied is geografies deel van die Comore-eilande, maar nie polities nie. Dit staan ook as Mahoré bekend, veral onder voorstaanders vir die insluiting daarvan in die Unie van Comore.

Departement Mayotte
Département de Mayotte (Frans)
Vlag van Mayotte Wapen van Mayotte
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Liberté, égalité, fraternité
(Frans vir: "Vryheid, Gelykheid, Broederskap")
Volkslied: Marseillaise
Ligging van Mayotte
Hoofstad Mamoudzou

12°47′S 45°14′O / 12.783°S 45.233°O / -12.783; 45.233

Grootste stad Mamoudzou
Amptelike tale Frans
Regering
Franse president
• President van die
territoriale Vergadering
• Prefek
Oorsese département
Emmanuel Macron

Daniel Zaïdani
Jacques Witkowski
Onafhanklikheid
Franse oorsese département
• Gekoop deur Frankryk
• Referendums oor
bande met Frankryk
• Departementele kollektiwiteit
• Oorsese kollektiwiteit
• Oorsese department en regio
• Buitenste streek


1843

1974, 1976, 2009
2001
2003
31 Maart 2011
1 Januarie 2014
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
374 km2  (185ste)
144 myl2
0,4
Bevolking
 - 2012-sensus
 - Digtheid
 
212 645[1]
569 / km2 (21ste)
1 473 / myl2
BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2009-skatting

$1,91 miljard[2]
€1,37 miljard[2]
$9 766[2]
€7 012[2]

Geldeenheid Euro (€) (EUR)
Tydsone
 - Somertyd
(UTC+3)
nie toegepas nie (UTC+3)
Internet-TLD .yt
Skakelkode +262
Kaart van Mayotte
Posseël van die koloniale tydperk
Die see naby Mamoudzou
'n Uitsig oor Sada met 'n moskee in die agtergrond

Soos ander oorsese Franse gebiede is Mayotte ook een van die 27 régions van Frankryk met 'n status soortgelyk aan dié van die metropolitaanse Frankryk op die Europese vasteland. Mayotte maak sedert 31 Maart 2011 deel uit van die Euro-gebied en sedert 1 Januarie 2014 van die Europese Unie.

Geskiedenis

Mayotte is in 1843 saam met die ander Comore-eilande aan Frankryk toegeken. Dit is die enigste eiland in die argipel wat in referendums in 1974 en 1976 gestem het om sy bande met Frankryk te behou en onafhanklikheid te laat vaar (met onderskeidelik 63,8% en 99,4% stemme). Die Comore maak steeds aanspraak op die eiland, en volgens 'n 1976 Verenigde Nasies se Sekuriteitsraadresolusie deur 14 van die 15 lede van die raad ondersteun, sou die raad die Comore se soewereiniteit oor Mayotte ondersteun, maar Frankryk het die resolusie geveto.

Die toestand van Mayotte blyk vir Frankryk lomp te wees: terwyl die bevolking grotendeels nie van Frankryk onafhanklik wou wees en by die Comore aansluit nie, is daar internasionale kritiek teen volgehoue bande van Mayotte aan Frankryk. Verder sou dit moeilik wees om die eiesoortige plaaslike administrasie van Mayotte, grootliks regeer volgens tradisionele Moslemreg, in die regsstrukture van Frankryk in te pas, om nie te praat van die koste om die lewensstandaard naby die vlak van dié van metropolitaanse Frankryk te bring nie. As gevolg van hierdie redes, moet wette van die nasionale parlement spesifiek aandui of dit op Mayotte van toepassing is, vir die wette om daar te geld.

Die status van Mayotte het in 2001 verander om baie naby aan die van 'n département van die vastelandgedeelte van Frankryk te wees, met die spesifieke benaming collectivité départementale. Die verandering is in 'n referendum in Mayotte met 73% aanvaar. Na die grondwetlike hervorming van 2007 word dit 'n collectivité d'outre-mer met die titel collectivité départementale de Mayotte. Op 1 Januarie 2014 het Mayotte 'n oorsese administratiewe gebied (région d'outre-mer) en een van die agt sogenaamde régions ultrapériphériques of "uiterste randgebiede" van die Europese Gemeenskap geword.

Politiek en administratiewe verdeling

Mayotte is in administratiewe opsig verdeel in 17 munisipaliteite (Frans: communes) en 19 kantons. Die eiland is tegelykertyd 'n oorsese administratiewe gebied (région) en département van Frankryk.

Danksy die ligging ver van die sentrum van die Europese Unie (EU) af, vorm die eiland sedert 2014 ook 'n sogenaamde région ultrapériphérique in die EU.[3]

Geografie

Die hoofeiland, Mahoré (of Grande-Terre), is geologies die oudste van die Comore. Dit is 39 km lank en 22 km wyd, en die hoogste punte is tussen 500 en 600 meter bo seevlak. Weens die vulkaanrotse is die grond in sommige gebiede relatief vrugbaar. 'n Koraalrif wat groot dele van die eiland omring verseker beskerming vir skepe en 'n habitat vir vis.

Dzaoudzi was die hoofstad van die Comore tot 1962. Dit is geleë op Île Pamanzi (of Petite-Terre), wat teen 10 km² die grootste van verskeie eilandjies langs Mahoré is, waarmee dit met 'n spoelbrug verbind is. Mamoudzou is nou Mayotte se administratiewe sentrum.

Mayotte is 'n lid van die Indiese Oseaan Kommissie, met aparte lidmaatskap van die Comore-eilande.

Demografie

 
Vroue en meisies van Mayotte

Sowat 65 persent van Mayotte se 160 301 inwoners was volgens die sensus van 2002 in Mayotte gebore, 28 persent is van die Comore-eilande en drie persent is van Madagaskar.[4] Daar is klein minderhede van ander etniese groepe. Meer as 50 persent van die bevolking is jonger as twintig jaar.

Frans is die amptelike taal, alhoewel die meerderheid van die bevolking Mahories, 'n dialek van die Swahili-taal Komories, as omgangstaal praat.

Naastenby negentig persent van die bevolking is Soennitiese Moslems.

Verwysings

  1. (fr) INSEE, Regering van Frankryk. "212 600 habitants à Mayotte en 2012 – La population augmente toujours fortement" [212 600 inwoners in Mayotte in 2012 – Die bevolking neem steeds sterk toe] (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2018. Besoek op 2 September 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 (fr) "Produit intérieur brut à Mayotte en 2009 : Une croissance dynamique mais un retard à rattraper" [Bruto binnelandse produk in Mayotte in 2009: dinamiese groei, maar 'n vertraging om in te haal]. INSEE. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2018. Besoek op 2 September 2014.
  3. (fr) "Mayotte obtient son statut de RUP" [Mayotte behaal sy RUP-status]. Linfo.re. Besoek op 27 Julie 2020.
  4. (fr) MIG 1 DET – POPULATION SELON LE LIEU DE NAISSANCE (Bevolking per geboorteplek)

Eksterne skakels

Die administratiewe geweste van Frankryk (Régions de France)  
Metropolitaanse geweste (Régions métropolitaines):
Akwitanië | Auvergne | Boergondië | Bretagne | Centre-Val de Loire | Champagne-Ardenne | Elsas | Franche-Comté | Île-de-France | Korsika | Languedoc-Roussillon | Limousin | Lotaringe | Midi-Pyrénées | Nord-Pas-de-Calais | Basse-Normandie | Haute-Normandie | Pays de la Loire | Pikardië | Poitou-Charentes | Provence-Alpes-Côte d'Azur | Rhône-Alpes
Metropolitaanse geweste 2016 (Régions métropolitaines):
Auvergne-Rhône-Alpes | Boergondië-Franche-Comté | Bretagne | Centre-Val de Loire | Grand Est | Hauts-de-France | Île-de-France | Korsika | Nieu-Akwitanië | Normandië | Oksitanië | Pays de la Loire | Provence-Alpes-Côte d'Azur
Oorsese geweste (Régions d’outre-mer):
Frans-Guyana | Guadeloupe | Martinique | Mayotte | Réunion
  Die départements van Frankryk (Départements français)  
Metropolitaanse Frankryk (France métropolitaine

01 Ain | 02 Aisne | 03 Allier | 04 Alpes-de-Haute-Provence | 05 Hautes-Alpes | 06 Alpes-Maritimes | 07 Ardèche | 08 Ardennes | 09 Ariège | 10 Aube | 11 Aude | 12 Aveyron | 13 Bouches-du-Rhône | 14 Calvados | 15 Cantal | 16 Charente | 17 Charente-Maritime | 18 Cher | 19 Corrèze | 2A Corse-du-Sud | 2B Haute-Corse | 21 Côte-d'Or | 22 Côtes-d'Armor | 23 Creuse | 24 Dordogne | 25 Doubs | 26 Drôme | 27 Eure | 28 Eure-et-Loir | 29 Finistère | 30 Gard | 31 Haute-Garonne | 32 Gers | 33 Gironde | 34 Hérault | 35 Ille-et-Vilaine | 36 Indre | 37 Indre-et-Loire | 38 Isère | 39 Jura | 40 Landes | 41 Loir-et-Cher | 42 Loire | 43 Haute-Loire | 44 Loire-Atlantique | 45 Loiret | 46 Lot | 47 Lot-et-Garonne | 48 Lozère | 49 Maine-et-Loire | 50 Manche | 51 Marne | 52 Haute-Marne | 53 Mayenne | 54 Meurthe-et-Moselle | 55 Meuse | 56 Morbihan | 57 Moselle | 58 Nièvre | 59 Nord | 60 Oise | 61 Orne | 62 Pas-de-Calais | 63 Puy-de-Dôme | 64 Pyrénées-Atlantiques | 65 Hautes-Pyrénées | 66 Pyrénées-Orientales | 67 Bas-Rhin | 68 Haut-Rhin | 69 Rhône| 70 Haute-Saône | 71 Saône-et-Loire | 72 Sarthe | 73 Savoie | 74 Haute-Savoie | 75 Parys | 76 Seine-Maritime | 77 Seine-et-Marne | 78 Yvelines | 79 Deux-Sèvres | 80 Somme | 81 Tarn | 82 Tarn-et-Garonne | 83 Var | 84 Vaucluse | 85 Vendée | 86 Vienne | 87 Haute-Vienne | 88 Vosges | 89 Yonne | 90 Territoire de Belfort | 91 Essonne | 92 Hauts-de-Seine | 93 Seine-Saint-Denis | 94 Val-de-Marne | 95 Val-d'Oise |  
Oorsese départements (Départements d’outre-mer
971 Guadeloupe | 972 Martinique | 973 Frans-Guyana | 974 Réunion | 976 Mayotte  
Andere oorsese gebiede:  
Oorsese kollektiewe gebiede (Collectivités d’outre-mer
Saint-Martin (collectivité territoriale) | 975 Sint Pierre en Miquelon (collectivité territoriale) | Sint Bartholomeus‎ (collectivité territoriale) | 986 Wallis en Futuna (territoire) | 987 Frans-Polinesië (pays d’outre-mer)  
Spesiaal statuut (Statut spécifique
Nieu-Kaledonië  
Onbewoonde gebiede (Territoires inhabités
Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede | Clipperton

Die administratiewe verdeling van Frankryk: Régions - Départements - Arrondissemente - Kantons - Communes